اذن ولي در حجّ صبي (كودك) مميز

در حج صبي مميز مي‌توان به سه مسئله‌كه با يكديگر ارتباط دارند، اشاره كرد؛ يكي مسئله صحت و عدم صحت حج است‌كه به نظر مي‌رسد حج صبي، هم صحيح و هم مشروع است؛ ديگري مسئله اِجزاء و عدم اجزاي حج صبي از حجة الاسلام است‌كه به دليل وجود روايات، مجزي نيست؛ مسئله سوم‌ نيز كه اهميت دارد، اشتراط يا عدم اشتراط اذن ولي است. مشهور فقها اذن ولي را شرط دانسته‌اند و براي اثبات آن به دو دليل تمسك كرده‌اند؛ اولين دليل آنها اين است‌كه عبادات، توقيفي هستند و از شرع تلقي مي‌شوند، و در جايي‌كه در صحت عبادتي شك شود، بايد به قدر متيقن اكتفا كرد و قدر متيقن، اعتبار اذن وليّ در حج صبي مميز است؛ دومين دليل مشهور اين است‌كه لازمه حج، تصرف در مال است و صبي نمي‌تواند بدون اذن ولي، در اموالش تصرف كند. بنابراين، اگر اذن ولي در حج صبي شرط نباشد، در واقع تصرف صبي در مال بدون اذن ولي جايز است. در اين نوشتار با نگاهي تحليلي به نقد و بررسي تفصيلي ادله مشهور پرداخته و ادله اثبات اشتراط اذن وليّ را تمام ندانسته و به ديدگاهي در مقابل نظر مشهور قائل شده‌اند و آن، عدم اعتبار اذن ولي در حج صبي است.