پلروسركوئيدهاي سستود ليگولا اينتستيناليس (Ligula intestinalis L., 1758) در ماهيان خياطه (Alburnoides eichwaldi) سد البرز: پويايي جمعيت و آسيب‌شناسي بافتي

Ligula intestinalis (Cestoda: Pseudophyllidea) plerocercoids in Alburnoides eichwaldi from Alborz Dam reservoir: population dynamics and histopathological study

تحقيق حاضر با هدف تعيين ميزان شيوع و شدت آلودگي به پلروسكوئيدهاي ليگولا اينتستيناليس در ماهيان خياطه مخزن سد البرز و بررسي آسيب شناسي بافتي برخي اندام ­هاي احشايي در ماهيان آلوده انجام شده است. بر همين اساس تعداد 36 ماهي خياطه صيد و پس از بيهوشي به روش انساني مورد بررسي انگلي قرار گرفتند. سپس نمونه برداري از گنادها، روده، كبد و كليه ماهيان آلوده جهت بررسي آسيب­هاي بافتي انجام گرديد. جهت رسم نمودارها و انجام محاسبات پايه آماري از نرم افزار Excel و براي انجام آناليزها و مقايسه ميانگين­ها از نرم‌افزار SPSS ويرايش 26 استفاده شد. نتايج آناليز آماري بيانگر شيوع 75 درصدي آلودگي به ليگولا اينتستيناليس در ميان ماهيان بوده و ميانگين شدت آلودگي برابر با 0.7± 0.95 بدست آمد. همچنين بين طول كل ماهي و تعداد كل پلروسركوئيدهاي يافت شده در هر ماهي تفاوت معني ­داري بدست آمد. علاوه بر اين بررسي نمودارهاي رگرسيون خطي وزن خالص ماهي و شدت آلودگي به پلروسركوئيدها نشان دهنده وجود رابطه معني‌داري بين متغيرهاي مذكور است. يافته ­هاي آسيب شناسي بافت گنادها نشان داد فشارهاي فيزيكي ناشي از پلروسركوئيدها باعث پارگي پوشش و دژنره شدن تركيبات تخمك ­ها شده و در بافت بيضه منجر به از دست دادن نظم ساختاري بيضه ­ها و كاهش سلول­هاي جنسي در حفره لوله­ هاي اسپرم ساز مي­ شوند. همچنين پلروسركوئيدها در حين رشد در محوطه شكمي ماهي باعث دژنرسانس واكوئولي بافت كبد و انفيلتراسيون سلول­ هاي آماسي بهمراه هيپرپلازي مجاري صفراوي شده و در بافت روده باعث هيپرپلازي و تخريب بافت پوششي مي­ شوند.

The aim of this study was to determine the prevalence and intensity of Ligula intestinalis infection in Alburnoides eichwaldi from the Alborz dam reservoir, and investigation the histopathology of infected organs. Accordingly, 36 fish samples were caught. After being anesthetized, the biometric indices of fish samples were measured and examined for parasites. The tissue samples of gonads, kidney, liver and intestine were taken from parasite-infected fish to examine pathologically. Excel software was used to draw graphs and basic statistical calculations, and SPSS software version 26 was used to perform analyzes and compare means. The findings of statistical analysis indicated that the mean prevalence of Ligula intestinalis infection was 75% and the mean intensity was 0.95±0.7. Also, a significant difference (p<0.05) was observed between the total length of the fish and the total number of plerocercoid larvae found in each fish. Also, the linear regression analysis between the net weight of fish and the mean intensity of infection demonstrated a significant relationship (p<0.05) between the variables. The histopathological survey revealed that the physical pressures caused by plerocercoid larvae induced the oocyte envelope to rupture and degenerate the component of oocytes, while in the testis led to the loss of structural organization and the reduction of spermatids and spermatozoa inside the seminiferous tubes. Also, plerocercoid larvae cause vacuolar degeneration, edema, and cell infiltration in the liver along with hyperplasia of the bile ducts. Whereas, hyperplasia and destruction of the epithelial layer were seen in the intestine.