«رويارويي مصدق با قانون‌گريزي دربار: بازگشت به مشروطه يا اشتباه راهبردي در محاسبات سياسي؟»

"Mossadegh's confrontation with the lawlessness of the court: a return to the constitution or a strategic mistake in political calculations?"

دخالت متنفذان دربار نقش مؤثري در سقوط دولت مصدق داشت. فعال‌ترين و بانفوذترين آنان مادر شاه و خواهر دوقلوي او اشرف پهلوي بودند. به‌ويژه اشرف كه شبكه‌اي گسترده از افراد بانفوذ تشكيل داده بود كه به «دار و دسته» اشرف معروف بودند. از آغاز زمامداري مصدق اين دو زن فعالانه با او مبارزه مي‌كردند. مصدق و ساير رهبران نهضت ملي بارها از طريق واسطه‌هايي تلاش كردند تا شاه جلو فعاليت‌هاي سياسي آنان را بگيرد، اما موفق نشد. و به رغم اقدامات سخت‌گيرانه مصدق بر ضد دربار و وادار نمودن اشرف به خارج شدن از ايران باز اين زن دست از توطئه برنداشت و در پاريس مشغول خيانت به نهضت م نفت ايران بود و هم او بود كه در نزديكي‌هاي كودتاي28 مرداد به تهران آمد و پيام سيا» را به برادرش تحويل داد. پرسش اصلي مقاله: رويارويي دكترمحمد مصدق با قانوني‌گريزي دربار، در راستاي بازگشت به مشروطهيا اشتباه راهبردي در محاسبات و تصميم‌گيري‌هاي سياسي بود؟ اين تحقيق به دليل ابتناء بر Grounded Theory و اكتشافي بودن، فاقد فرضيه است و تحقيق حاضر، پرسش محور و نظريه‌ياب خواهد بود. شواهد و مستندات تاريخي نشان مي‌دهد كه تقابل مصدق با قانون‌گريزي دربار در راستاي تداوم نظام مشروطه-خواهي در ايران بوده است. بي‌اعتنايي شاه و درباريان به قانون اساسي و انحلال قوه مقننه توسط دكتر مصدق و انعطاف‌ناپذيري وي، دو كفه ترازويي بودند كه در عرض هم، پايه‌هاي نظام دموكراتيك را در ايران تضعيف كردند و زمينه نفوذ بيگانگان را در اخذ تصميمات كلان و سرنوشت‌ساز براي ايرانيان فراهم ساختند.

The involvement of influential people in the court played an important role in the fall of Mossadegh's government. The most active and influential of them were the Shah's mother and his sister Ashraf Pahlavi. Ashraf in particular, which formed a vast network of influential people known as Ashraf's "gang." From the beginning of Mossadegh's rule, these two women actively fought against him. Mossadegh and other leaders of the national movement repeatedly tried to mediate their political activities through intermediaries, but failed. Despite Mossadegh's harsh actions against the court and forcing Ashraf to leave Iran, the woman did not give up her conspiracy and was betraying the Iranian oil movement in Paris. He came to Tehran and delivered the "CIA message" to his brother The main question of the article: Was Mohammad Mossadegh's confrontation with the lawlessness of the court in order to return to the constitution a strategic mistake in political calculations and decisions? This research lacks hypotheses due to its grounded theory and exploratory nature, and the present study will be question-based and theory-finding. Historical evidence shows that Mossadegh's opposition to the lawlessness of the court was in line with the continuation of the constitutionalist system in Iran. The Shah and the courtiers' disregard for the constitution and the dissolution of the legislature by Mossadegh and his inflexibility were two scales that, at the same time, undermined the foundations of the democratic system in Iran and allowed foreigners to influence major decisions. provided a decisive factor for the Iranians.