مسائل پيروان اديان، مذاهب و آيين‌هاي غيررسمي دوره ناصري در اسناد عرايض (1301-1303 هـ.ق)

Issues of followers of religions, sects and informal rituals of the Nasserite period in petition documents(1301-1303 AH)

با مطالعه اسناد عرايض به عنوان يكي از منابع مطالعه تاريخ اجتماعي در دوران معاصر، مي‌توان نگاهي نو به زندگي اجتماعي و حيات فرهنگي و اقتصادي جامعه ايراني داشت كه شايد تاكنون مغفول مانده بود. مسائل پيروان اديان، مذاهب و آيين‌هاي غيررسمي نيز به عنوان يكي از لايه‌هاي حيات اجتماعي مردم ايران، نيازمند بررسي بيشتر در دوره‌هاي مختلف تاريخي است و از اين منظر، اين اسناد، مي‌تواند كمك شاياني به شناخت زندگي و مشكلات اين گروه‌هاي اجتماعي داشته باشد. در اين پژوهش، اسناد عرايض دوره ناصري، طي سال‌هاي 1301 تا 1303هـ.ق مورد بررسي قرار گرفته است. مذاهب ذكر شده در اين اسناد عمدتا شامل دو گروه مذهبي مسيحي و يهودي است. روش تحقيق در اين مقاله، روش تاريخي (استقرائي) و شيوه نگارش و تدوين آن به صورت توصيفي-تحليلي مي باشد. استخراج اطلاعات و داده‌ها نيز به صورت كتابخانه‌اي و اسنادي صورت گرفته است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه جز در مسائل مذهبي، در ساير امور، مسائل پيروان اديان، مذاهب و آيين‌هاي رسمي و غيررسمي مشترك بوده است. در مورد مسائل مذهبي نيز به جرأت مي‌توان گفت كه عمدتا مستمسك و بهانه‌-هاي اربابان و صاحبان قدرت براي رسيدن به اهداف‌ مادي‌شان بوده است.

By studying petition documents as one of the sources for studying social history in the contemporary era, one can take a new look at It had the social life and the cultural and economic life of the Iranian society, which may have been neglected until now. Followers issues unofficial religions, sects and rituals as one of the aspects of the social life of the Iranian people need to be examined. It is mostly in different historical periods and from this perspective, these documents can be of great help in understanding life and Have problems with these social groups. In this research, the documents of the petitions of the Nasiri period, during the years 1301 It has been studied until 1303 AH. The religions mentioned in these documents mainly include two Christian religious groups an‎d he is Jewish. The research method in this article is the historical method (inductive) and the method of writing and compiling it as It is descriptive-analytical. Extraction of information and data has also been done in the form of libraries and documents. The findings of this study show that except for religious issues, in other matters, issues of followers of religions, sects and Formal and informal rituals have been common. regarding religious issues, we can boldly say that mainly It has been an excuse for lords and those in power to achieve their material goal.