بررسي عوامل مؤثر بر ناپايداري تونل با استفاده از رويكرد آماري

در اين مطالعه نقش عوامل موثر بر ناپايداري تونل و فضاهاي زيرزميني با استفاده از رويكرد آماري بررسي شده است. بدين منظور، مهم‌ترين عوامل موثر بر ناپايدراي تونل شناسايي و اين عوامل (شامل 25 عامل) در قالب شش گروه اصلي دسته‌بندي شدند. سپس، مجموعه وسيعي از ناپايداري‌هاي رخ داده در تونل‌هاي مختلف دنيا مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از اين بررسي‌ها به صورت يك پايگاه داده مبتني بر جامعه آماري و با در نظر گرفتن عامل اصلي ايجاد كننده ناپايداري و نوع كاربري تونل ثبت شد. در نهايت، تحليل‌هاي آماري بر روي ناپايداري‌هاي رخ داده در تونل‌هاي مختلف و با تمركز بر نوع كاربري و فراواني نسبي ناپايداري انجام شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد مجموعه عوامل ژئومكانيكي، مباحث مطالعات و طراحي و عوامل مربوط به شرايط زمين‌شناسي و جغرافيايي ساختگاه داراي بيشترين ميانگين فراواني نسبي در ناپايداري بوده كه اين سه دسته عوامل، مجموعا حدود 73 درصد از ريزش‌هاي حادث شده در تونل‌هاي با كاربري عمراني را شامل ‌مي‌شوند. همچنين، بين 70 الي 80 درصد از ناپايداري‌ها ناشي از 32 درصد از عوامل بوده و نقش ساير عوامل در بروز ناپايداري تونل كمتر از 30 درصد برآورد شده است. در اين بين، سه عامل اصلي زون‌هاي ضعيف ، عدم به كارگيري بازطراحي و بازنگري حين اجرا و سطح و وضعيت آب زيرزميني ، به ترتيب با فرواني نسبي 17/5، 12/5 و 10/5 درصد، موثرترين عامل در بروز ناپايداري بوده‌اند. در مجموع، تونل‌هاي آزادراه و بزرگراه، داراي بيشترين انطباق با ساير كاربري‌هاي ديگر بوده و ‌مي‌توان اين گونه نتيجه‌گيري كرد كه اين نوع كاربري را ‌مي‌توان از نقطه نظر عوامل موثر بر ناپايداري تونل، به عنوان نماينده از ساير كاربري‌ها در نظر گرفت. نتايج حاصل از اين تحقيق را ‌مي‌توان به عنوان يك مبناي كلي در ارزيابي احتمال ناپايداري تونل و فضاهاي زيرزميني و مديريت اين نوع از پروژه‌ها به كار گرفت.