شناسايي عوامل موثر بر كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به منظور ارائه مدل در مدارس ايران

مقدمه و هدف: فناوري اطلاعات و ارتباطات موجب بهبود كيفيت فرآيندهاي ياددهي- يادگيري و به طور كلي اجراي موفقيت آميز برنامه هاي درسي مي شود. هدف پژوهش حاضر شناسايي عوامل موثر بر كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به منظور ارائه مدل در مدارس ايران بود. روش شناسي پژوهش: روش پژوهش با رويكرد آميخته با طرح اكتشافي (مصاحبه هاي عميق و اكتشافي با انجام عمل پالايش) انجام شد. در رويكرد كيفي، از روش هدفمند و براي تدوين پرسشنامه از مصاحبه با اساتيد گروه علوم تربيتي دانشگاه و مديران ارشد و خبرگان آموزش و پرورش به تعداد 20 نفر استفاده شد. نكات كليدي مصاحبه نيمه ساختاريافته دسته بندي و در قالب اصطلاحات حرفه اي برچسب گذاري شدند. در رويكرد كمي، از روش توصيفي از نوع پيمايشي استفاده شد. جامعه آماري پژوهش را كليه مديران مدارس ايران (105968 نفر) تشكيل مي دادند كه با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي- خوشه اي و بر اساس فرمول كوكران تعداد 383 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوري داده ها به روش ميداني و از پرسش نامه محقق ساخته عوامل موثر بر كاربرد فاوا با 55 سوال و 10 مولفه استفاده شد. روايي صوري و محتوايي ابزار به تاييد متخصصان رسيد؛ و روايي همگراي آن با استفاده از ضرايب ميانگين واريانس استخراجي (AVE) محاسبه شد كه مقادير AVE براي كليه مؤلفه ها بزرگتر از 0.5 بود. همچنين براي تمام مؤلفه ها، آلفاي كرونباخ و پايايي تركيبي بالاتر از 0.7 محاسبه و تاييد شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه؛ عوامل موثر بر كاربرد فاوا داراي ده مؤلفه ي (زيرساختي، مديريتي، روانشناختي، انگيزشي، فني- مشاوره اي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي، حمايتي- پشتيباني و آموزشي- مهارتي) است كه مولفه حمايتي- پشتيباني داراي بيشترين سهم و مؤلفه فني- مشاوره اي داراي كمترين سهم است. جهت تجزيه و تحليل دادها از آزمون تحليل عاملي اكتشافي و تحليل عاملي تاييدي استفاده شد. تجزيه و تحليل داده ها به كمك دو نرم افزار SPSS20 و PLS صورت پذيرفت. بحث و نتيجه گيري: شناسايي دقيق عوامل موثر و موانع كاربرد فاوا در مدارس و طراحي مناسب مدل براساس پشتوانه نظري و تعيين اهداف منطقي منجر به تأييد مدل و برازش آن شده است.