ارائه راهكارهايي براي كاهش كسري تراز عملياتي بودجه دولت

تراز عملياتي منفي، مسئله‌اي است كه در سال‌هاي اخير دولت‌هاي جمهوري اسلامي ايران با آن مواجه هستند. با افزايش تحريم‌هاي بين‌المللي در حوزه فروش نفت و گاز، كاهش درآمدهاي نفتي ايران و تورم روزافزون؛ تراز عملياتي منفي بودجه دولت خود را بيش از پيش نمايان نموده است. هدف اصلي اين پژوهش رصد راهكارهايي براي جبران تراز عملياتي منفي بودجه دولت است. در اين پژوهش اكتشافي-كاربردي كه در سال 1401 انجام شده است، با انجام مصاحبه‌هاي عميق و نيمه‌ساختاريافته با 19 نفر از خبرگان (مديران و كارشناسان سازمان برنامه و بودجه و استادان دانشگاه تهران) كه با روش نمونه‌گيري گلوله‌برفي انتخاب شدند و تجزيه‌وتحليل مصاحبه‌ها با روش تحليل مضمون، راهكارهاي كاهش كسري تراز عملياتي دولت ارائه شد. اين راهكارها در قالب راهكارهاي قانوني كه شامل وضع قوانين كارآمد در خصوص كنترل فروش منابع طبيعي نظير نفت و ميعانات گازي و وضع قوانين ضد انحصار و راهكارهاي فرآيندي كه مشتمل بر كوچك‌سازي دولت، افزايش بهره‌وري دولت، ماليات ستاني درست و اصولي، بودجه‌ريزي مبتني بر عملكرد، پايش و نظارت كارآمد بر فعاليت‌هاي اقتصادي دولت و توسعه صادرات و صنايع بودند، (2 تم اصلي، 8 تم فرعي و 62 كد) شناسايي شدند و مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند.