تاثير شاخص پيچيدگي اقتصادي بر رقابت‌پذيري: مطالعه كشورهاي منتخب نوظهور

هدف اصلي پژوهش حاضر، بررسي رابطه بين پيچيدگي اقتصادي و رقابت‌پذيري با استفاده از داده‌هاي تابلويي در نمونه‌اي شامل 39 كشور نوظهور از سال 2002 تا 2018 است. نتايج آزمون عليت گرنجري دوميترسكو و هورلين (2012) حاكي از وجود عليت دوطرفه بين پيچيدگي اقتصادي و رقابت‌پذيري است؛ به اين مفهوم كه ميزان پيچيدگي اقتصاد بالاتر به كشورها كمك مي‌كند تا سطح متوسط رقابت‌پذيري خود را بهبود بخشند و برعكس. همچنين نتايج تخمين مدل با استفاده از برآوردگر گشتاورهاي تعميم‌يافته سيستمي (SYS-GMM) نشان مي‌دهد كه پيچيدگي اقتصادي، عاملي تعيين‌كننده در رقابت‌پذيري كشورها است. اين نشان مي‌دهد كه پيچيدگي اقتصادي، فرصت‌هاي قابل توجهي را براي مشاغل جديد از طريق ايجاد بخش‌هاي جديد و محصولات جديد ايجاد مي‌كند كه از اين طريق منجر به رقابت بيشتر و محيط پوياتر مي‌شود. در عين حال، تأثير متغيرهاي رشد توليد ناخالص داخلي، حكمراني خوب، نرخ ارز واقعي مؤثر، سرمايه انساني و مخارج تحقيق و توسعه و بهره‌وري عوامل توليد نيز بر ميزان رقابت‌پذيري كشورها مثبت است. لذا ضرورت دارد كه كشورهاي نوظهور در راستاي افزايش رقابت‌پذيري و توسعه اقتصاد دانش‌محور، سياست‌هاي افزايش پيچيدگي اقتصادي در كنار ساير عوامل مؤثر بر رقابت‌پذيري را مد نظر قرار دهند.