اثر شيب و پوشش گياهي بر حركت كلر و پتاسيم در رواناب و زه‌آب يك خاك لوم‌رسي

اين پژوهش به منظور بررسي اثر نوع گياه (گندم و يونجه) و شيب زمين (5 و 20 درصد) بر آلودگي آب هاي سطحي و زيرزميني در يك خاك لوم رسي انجام گرفت. خاك هاي نمونه برداري شده در داخل جعبه هاي فلزي كه داراي يك خروجي براي زه آب و يك خروجي براي رواناب بود، ريخته و گياهان گندم و يونجه در آنها كاشته شد. پس از رشد گياه محلول كلريد پتاسيم 0/05 مولار به سطح خاك اضافه و آبياري با استفاده از شبيه ساز باران با شدت 64 ميلي متر در ساعت به مدت دو ساعت انجام شد. سپس ميزان كلريد و پتاسيم در نمونه هاي برداشت شده از رواناب و زه آب اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه غلظت اندازه گيري شده پتاسيم به علت ويژگي قابل جذب بودن آن كمتر از كلر بود. منحني هاي رخنه كلر و پتاسيم نشان داد كه شيب زمين و نوع كشت انتقال كلر و پتاسيم را تحت تأثير قرار مي دهد. زمان رسيدن به نقطه اوج منحني هاي كلر و پتاسيم در رواناب به ترتيب كشت گندم با شيب 20 درصد كشت يونجه با شيب 20 درصد كشت گندم با شيب 5 درصد كشت يونجه با شيب 5 درصد  بود؛ و در زه آب به صورت كشت يونجه با شيب 5 درصد  كشت گندم با شيب 5 درصد كشت يونجه با شيب 20 درصد كشت گندم با شيب 20 درصد تغيير كرد. در هر شيب، پوشش گياهي فشرده يونجه نسبت به گندم ميزان آلودگي كلر و پتاسيم را در رواناب كاهش داد، در حالي كه در زه آب  به علت توسعه سيستم ريشه اي بزرگتر و عميق‌تر، سبب آبشويي بيشتر هر دو ردياب گرديد. بر اساس مطالعه انجام شده تغيير پوشش سطحي گياهي از گندم به يونجه در زمين هاي شيب دار براي جلوگيري از آلودگي آب هاي سطحي پيشنهاد مي شود؛ اگرچه فاكتورهاي ديگري مانند اقليم، بافت و ساختمان خاك نيز بايد مورد توجه قرار گيرد