ارزيابي عملكرد توزيع آب آبياري در كانال‌هاي اصلي و فرعي شبكه آبياري آبشار اصفهان تحت سناريوهاي بهره‌برداري نرمال و كم‌آبي

اين مطالعه با توسعه مدل شبيه‌‌ساز هيدروليك جريان در كانال‌ آبياري، اقدام به ارزيابي مكاني كفايت توزيع آب در محدوده شبكه آبياري آبشار اصفهان نمود. براي اين منظور شبيه‌‌سازي توزيع آب بين آبگيرهاي كانال اصلي و فرعي، در طول يك فصل آبياري، براساس تحليل مكاني شاخص ارزيابي عملكرد كفايت توزيع آب، انجام شد. برنامه‌‌ريزي توزيع و تحويل روزانه، مطابق با آن‌چه در واقعيت انجام مي‌‌شود، براساس اطلاعات حقابه، فروش آب و سهم مشخص‌شده براي هر دريچه آبگير درجه دو و درجه سه، تهيه و با مدل ساده‌شده رياضي انتگرالي-تأخيري در محيط MATLAB لينك شد. پنج سناريوي بهره‌‌برداري، نماينده شرايط نرمال، پرآبي و كم‌آبي، مطابق با الگوهاي غالب تخصيص آب سطحي در نظر گرفته شد. نتايج شبيه‌‌سازي در كانال‌‌هاي اصلي و فرعي، حاكي از روند غالباً كاهشي كفايت تحويل آب از آبگيرهاي بالادست تا پايين‌دست، بوده به‌‌طوري‌ كه تحت سناريوهاي كم‌‌آبي پنج، 15 و 30 درصد شاخص كفايت به‌ترتيب در محدوده‌‌هاي 69-41 درصد، 95-29 درصد و 65-19 درصد متغير بوده است. توجيه اين پديده علاوه بر ماهيت كنترل بالادستي‌بودن بهره‌برداري، به ناكارآمدي روش سنتي بهره‌‌برداري دستي و هم‌چنين عدم انعطاف‌‌پذيري كافي سازه‌‌هاي تنظيم سطح آب و آبگيرها، در توزيع قابل اعتماد آب آبياري تحت سناريوهاي كم‌آبي مي‌‌باشد. با كاهش جريان ورودي، به سبب كم‌‌آبي، آسيب‌‌پذيري فرايند توزيع آب در آبگيرهاي پايين‌دست افزايش يافته و شرايط مطلوب تحويل آب تنها در تعداد محدودي از آبگيرها واقع شده در ابتداي كانال‌هاي اصلي و فرعي ديده مي‌‌شود.