بررسي جايگاه زنان در مديريت منابع آب (رويكردي تطبيقي به اسناد توسعه پايدار سازمان ملل)

در سراسر جهان، زنان به‌دليل مسئوليت تأمين غذا، آب و سوخت بيش‌تر به منابع طبيعي وابسته هستند به همين علت تغييرات اقليمي و به‌دنبال آن كاهش منابع آب زنان را به‌طور ويژه‌اي تحت تأثير قرار مي‌دهد. از ديدگاه تحقيقات جهاني و اسناد سازمان ملل، زنان يكي از اركان توسعه و كليد موفقيت سياست‌هاي آب هستند. اين مهم در اسناد توسعه پايدار سازمان ملل برجسته شده است. در برنامه‌‌هاي توسعه ايران در طي ساليان گذشته با وجود اشاره به اهميت مشاركت زنان و نقش زنان در فرايند توسعه، شاهد برنامه مشخصي راجع به نقش زنان در توسعه پايدار آب نيستيم. تنها در آيين‌نامه ماده ۱۷ برنامه چهارم توسعه به نقش زنان در مديريت منابع آب اشاره شده است، اما هيچ‌گاه برنامه مشخصي براي مشاركت و مداخله زنان در حوزه آب تدوين نشده ‌است. اين مقاله با روش تحليل محتواي كيفي اسناد توسعه سازمان ملل و تحليل تطبيقي اين اسناد با برنامه‌‌هاي اول تا ششم توسعه و با اين هدف صورت گرفت تا مشخص شود كه برنامه‌‌نويسان چه رويكرد و نگرشي درباره توانمندسازي زنان در حوزه منابع آب دارند. يافته‌‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه در برنامه‌‌هاي توسعه كشور توجه به جايگاه و نقش زنان در مديريت منابع آب كشور به‌عنوان هم آسيب‌‌ديدگان و هم سياست‌گذاران بحران آب كشور مغفول باقي‌مانده است. لذا پيشنهاد مي‌شود برنامه‌‌نويسان توسعه در مديريت منابع آب به توانمندسازي و مشاركت زنان توجه ويژه‌‌اي داشته باشند و عقب‌ماندگي‌‌هاي اين بخش را جبران كنند.