واكاوي پيشينه محاسبات بيلان منابع آب زيرزميني محدوده مطالعاتي هشتگرد واقع در استان البرز، ايران

ارزيابي بيلان آب از جمله مباحث مهم پژوهشي در مناطق مختلف جهان است كه به‌منظور تعيـين يك يا تمامي اجـزاي معادلـه بـيلان آب صورت مي‌گيرد. به‌جهت برآورد صحيح بيلان آب، لزوم بررسي روش‌هاي رايج در الگوهاي بين‌المللي براي بهبود برآوردها ضروري است. مطابق با روش‌شناسي مدنظر در مطالعه حاضر، چالش‌هاي موجود در برآورد بيلان آب زيرزميني شناسايي شده و راه‌كارهايي براي افزايش دقت آن ارائه شده است. هم‌چنين با رويكردي نقادانه به واكاوي پيشينه محاسبات بيلان منابع آب زيرزميني در محدوده مطالعاتي هشتگرد از سال ۱۳۶۶ تا ۱۴۰۱ پرداخته شده است. واكاوي‌هاي مذكور در سه سطح فني، نهادي- ساختاري و زيرساخت‌ها صورت پذيرفت. تحليل فني اجزاي بيلان نشان مي‌دهد در دوره‌هاي اخير، مجموع خروجي و ورودي آب زيرزميني به‌ترتيب 257 و 245 ميليون مترمكعب محاسبه شده است. هم‌چنين، متوسط كسري مخزن 18 ميليون مترمكعب برآورد شده كه با روندي افزايشي روبه‌رو بوده است. از جمله پيشنهادهاي ارائه‌شده در راستاي حل چالش‌ها، مي‌توان به تجهيزنمودن محدوده مطالعاتي به امكانات سخت‌افزاري از جمله لايسيمتر و ديتالاگر، بازنگري و به‌روزرساني شبكه پايش چاه‌هاي مشاهده‌اي، به‌كارگيري تكنيك‌هاي سنجش‌ازدور با دقت مناسب براي برآورد تبخير و تعرق و يا ساير اجزاي بيلان، به‌روزرساني اطلاعات هيدروديناميكي آبخوان، اندازه‌گيري مقدار برداشت از چاه‌هاي بهره‌برداري و قنوات در تواتر كم‌تر از پنج سال و پيشنهاد برقراري امكانات ثبت و نمايش برخط اجزاي بيلان در محدوده مطالعاتي هشتگرد در مقياس‌هاي مختلف، اشاره نمود. در اين راستا، با توجه به اجزاي ورودي و خروجي بيلان منابع آب و عدم‌قطعيت‌هايي كه در تخمين آن‌ها وجود دارد، ضرورت انجام مطالعه بيلان منابع آب با هدف شناسايي منابع عدم‌قطعيت در محاسبه اجزاي آن، دوچندان مي‌شود.