طبيعت طوطي و بازتاب‌هاي بلاغي آن در شعر فارسي

طوطي از پرندگان شناخته‌‌شدۀ ادب فارسي است و ويژگي‌هاي گوناگونش دستمايۀ مضمون‌پردازي‌ها و سخن‌سازي‌هاي بسياري بوده است. بررسي ريزبينانۀ آثار ادبي نشان مي‌دهد سرايندگان فارسي‌گو كه در نواحي جغرافيايي گوناگون مي‌زيسته‌اند به خوبي با ويژگي‌هاي طبيعي و زيستي طوطي كه بومي ايران نبوده، آشنايي داشته‌اند و در ساخت تشبيهات و تصاوير و شكل دادن به شبكۀ تداعي‌هاي بلاغي آثار خود از آن‌ها بهره برده‌اند. در اين مقاله برآنيم با بررسي آثار منظوم ادبي نشان دهيم شناخت ويژگي‌هاي طبيعي طوطي تا چه اندازه در بررسي اشعار به كار مي‌آيند، ظرافت‌ها و دقايق آن‌ها را روشن‌تر مي‌سازند و در فهم معناي آن‌ها گره‌گشا هستند. بررسي شواهد متعددي از متون منظوم نشان مي‌دهد از ميان ويژگي‌هاي طبيعي طوطي، ويژگي‌هاي ظاهري و ديداري در ساخت تصاوير بلاغي كه مبناي آن‌ها بر تشابه استوار است، نقش عمده دارند. در اين ميان رنگ سبز يكي از قوي‌ترين و متنوع‌ترين شبكه‌ تداعي‌ها را پيرامون طوطي ساخته است.