تحليل محتواي سياست گذاري و قانون گذاري كنترل دخانيات در ايران و ارائه راهكارهاي سياستي

زمينه. مصرف دخانيات پنجمين عامل خطر بيماري هاي غير واگير در كشور است. هدف از اين مطالعه تحليل سياست ها و اقدامات كنترل دخانيات در ايران طي جهار دهه گذشته (1362-1400) مي باشد. روش كار. مطالعه حاضر يك مطالعه كيفي به منظور تحليل سياست به صورت گذشته نگر است كه در سال 1400 با استفاده از طرح مطالعه موردي براساس چارچوب مثلث تحليل سياست والت و گيلسون به تحليل محتواي سياست هاي كنترل دخانيات در ايران پرداخته است. داده ها با استفاده از اسناد سياستي و قانوني جمع آوري و با استفاده از تحليل اسنادي، تحليل شدند. از نرم افزار MAXQDA 11 براي دسته بندي و تحليل يافته ها استفاده گرديد. يافته ها. محتواي سياست ها شامل قيمت گذاري و اخذ ماليات در جهت كاهش تقاضا براي دخانيات، جلوگيري از قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانيات، تنظيم محتويات فرآورده هاي دخاني و مقررات مربوط به افشاي اطلاعات درباره مواد دخاني، بسته بندي و برچسب گذاري فرآورده هاي دخاني، آموزش، اطلاع رساني و آگاه سازي عمومي، تبليغ، ترويج و پشتيباني مالي دخانيات، اقدامات كاهش تقاضا در مورد وابستگي و ترك مصرف دخانيات، تجارت غيرقانوني فرآورده هاي دخاني، فروش به افراد صغير و توسط آن ها، حمايت مالي از فعاليت هاي جايگزين عملي از نظر اقتصادي و تحقيقات، نظام پايش و ارزشيابي و تبادل اطلاعات مي باشد. نتيجه گيري. تقويت ظرفيت هاي كنترل دخانيات در دولت و تدوين يك استراتژي ملي و نقشه راه شفاف و منسجم براي كنترل دخانيات شامل مكانيسمي براي همكاري بين بخشي مؤثر بين بازيگران مختلف مي تواند به كاستن از تضاد منافع بين بازيگران درگير و مشخص كردن جهت گيري كلي كشور در زمينه كنترل دخانيات و پيشرفت آن در آينده كمك نمايد.