بررسي احتمال كاويتاسيون و آبشستگي حوضچه آرامش در سرريز سد خاكي سهند با استفاده از نرم افزار Flow-3D

سرريزها يكي از سازه هاي هيدروليكي مهم يك سد مي باشند كه در زمان سيلاب در جهت حفظ سلامت سد اعمال وظيفه مي‌كند. در اين تحقيق سرريز اوجي شكل آزاد سد سهند، با نرم افزار Flow-3D مدلسازي و تاثير پارامترهاي هيدروليكي موثر در عملكرد اين سازه، وقوع كاويتاسيون و آبشستگي حوضچه آرامش مورد بررسي قرار مي‌گيرد و با مدل آزمايشگاهي صحت سنجي مي شود. نتايج نشان مي دهد در سه ناحيه از طول سرريز سرويس سد سهند كاويتاسيون ايجاد مي شود. قسمت تاج سرريز، قسمت تغيير شيب ميانه شوت و پرتاب كننده جامي شكل، قسمت هايي هستند كه داراي مشكل كاويتاسيون مي‌باشند. براي قسمت تاج سرريز، بايد منحني لبه آبريز (اوجي) اصلاح شده و قسمت مستعد كاويتاسيون بلندتر شود تا خلا به وجود آمده و امكان كاويتاسيون از بين برود. اگر با اين كار نتيجه‌اي حاصل نشد، هوادهي جريان بايد انجام شود. در قسمت ميانه شوت بايد از هوادهي از طريق ايجاد شكاف در كف استفاده كرد. همچنين لبه انتهايي پرتاب كننده جامي نبايد صاف اجرا شده و به صورت منحني وار باشد. عمق آبشستگي براي پرتاب كننده جامي شكل سرريز سد سهند حدود 7.6 متر بدست مي‌آيد كه براي مقابله با آن نياز به ساماندهي پايين دست سرريز با استفاده از استخر حفر شده، حفاظت و سنگ چيني مي‌باشد.