بررسي ويژگي هاي ژئوشيميايي سازندهاي سورمه، فهليان، و گدوان در ميدان عظيم نفتي گچساران

هدف پژوهش پيش رو ارزيابي ژئوشيميايي آلي سازندهاي فهليان، گدوان، و سورمه به عنوان سنگ هاي منشاء احتمالي در ميدان نفتي گچساران با استفاده از روش پيروليز راك اِوَل مي باشد. تمام نمونه هاي هر سه سازند داراي مقادير شاخص مهاجرت (S1/TOC) كمتر از 1.5 مي باشند كه نشاندهنده طبيعت برجاي هيدروكربورهاي موجود در آنها مي باشد. نمودارهاي TOC در مقابل S2 و TOC در مقابل S1+S2 حاكي از پتانسيل هيدروكربورزايي مناسب براي سازندهاي فهليان و سورمه و مناسب تا خوب براي سازند گدوان است. كروژن موجود در سازندهاي فهليان و سورمه از نوع III و سازند گدوان از نوع مخلوط II III و نوع II، تعيين شد. از اينرو، سازندهاي فهليان و سورمه حاوي مواد آلي با منشاء خشكي (گاززا)، و سازند گدوان حاوي مواد آلي با هر دو منشاء آواري و دريايي (با توانايي توليد هر دوي نفت و گاز) مي باشند. مطابق با نمودار T max در مقابل شاخص هيدروژن (HI)، سازند گورپي سازندي با توانايي توليد مخلوط نفت و گاز، و گاز مي باشد و سازندهاي فهليان و سورمه سازندهايي با توانايي توليد فقط گاز مي باشند. اما بر اساس ترسيم مقادير TOC در برابر S2/S3، هر سه سازند گدوان، فهليان، و سورمه سازندهايي گاززا تعيين شدند. از لحاظ نوع رخساره آلي، سازند سورمه در بخش CD، سازند فهليان در بخش C و CD، و سازند گدوان عمدتاً در بخش BC و C از نمودار جونز قرار مي گيرند. از اينرو، سازند گدوان نسبت به سازند فهليان و اين سازند نسبت به سازند سورمه در شرايط احيايي تر نهشته شده اند. همچنين، هر سه سازند گدوان، فهليان، و سورمه از لحاظ بلوغ حرارتي در پنجره نفت زايي قرار مي گيرند، با اين تفاوت كه بلوغ سازند سورمه از فهليان و سازند فهليان از گدوان بيشتر است.