اثرات نماتد Steinernema carpocapsae روي شته معمولي گندم Schizaphis graminum (Hemiptera: Aphididae)

شته معمولي گندم Schizaphis graminum (Hemiptera: Aphididae) ، يكي از مهمترين آفات غلات است كه هر ساله خسارت زيادي به مزارع گندم كشور وارد مي سازد. هدف تحقيق حاضر، بررسي تأثير كشندگي و زيركشندگي نماتد Steinernema carpocapsae بر فراسنجه هاي جدول زندگي و فعاليت آنزيم فنل اكسيداز شته معمولي گندم با استفاده از سوبستراي (L dihydroxyphenylalanin) L DOPA در اتاقك رشد با شرايط دمايي 2±25 درجه‏ي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره‏ي نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي بود. آنزيم فنل اكسيداز نقش كليدي در سيستم ايمني ذاتي حشرات دارد. مقدار LC50 نماتد مورد مطالعه روي شته‌هاي ماده بالغ S. graminum، 136 لارو سن سوم بر حشره به دست آمد. طبق نتايج، اين نماتد تاثير كشندگي بالايي روي مراحل بالغ شته‌ها دارد. نتايج آزمايش تأثير زيركشندگي (LC30) اين نماتد نشان داد كه ميزان پوره زايي در تيمار نماتد (19.07پوره/به ازاي هر شته كامل) به طور معني داري كمتر از شاهد (39.16 پوره/ به ازاي هر شته كامل) بود. هم چنين، نماتد مورد مطالعه به‌طور معني داري باعث كاهش ويژگي‌هاي دموگرافي شته معمولي گندم شدند. مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) شته ها در تيمار نماتد و شاهد به‌ترتيب 0.300 و 0.421 بر روز بود. در اين بررسي، ميزان فعاليت آنزيم فنل اكسيداز، براساس ميكرومول بر دقيقه بر ميلي گرم پروتئين شته هاي تيمار شده تفاوت معني داري با شاهد داشت. نتايج نشان داد كه نماتد S. carpocapsae اثر كشندگي و زيركشندگي قابل ملاحظه‌اي روي شته معمولي گندم دارد و بعد از مطالعات مزرعه اي، مي تواند در كنترل بيولوژيك و برنامه هاي مديريت تلفيقي آفت مذكور مورد استفاده قرار گيرد.