تحليل فضايي تاب آوري در برابر مخاطرات طبيعي با تأكيد بر سيل مطالعه موردي: نواحي منطقه يك شهر تهران

خطر سيل يك مفهوم چندبعدي مربوط به عدم اطمينان و پيچيدگي است. در مناطق شهري ارزيابي خطر سيل هنوز چالش‌برانگيز است زيرا تجزيه‌وتحليل خطر سيل معمولاً در تركيب اثرات اجتماعي و اقتصادي مشتركاً انجام نمي‌شود، اما منحصراً در ارزيابي خسارت‌هاي اقتصادي از نظر مالي قابل‌اندازه‌گيري است. مديريت سيلاب متضمن كاهش اثرات و خطرات است، اما حذف اثرات و خطرات تقريباً ناممكن است. دليل اين امر، محدوديت‌هاي مالي و دانش محدود و اندك ما انسان‌ها است. يكي از راهكارهاي كاهش اثرات در برابر مخاطرات، تاب آوري است. بر همين اساس هدف اصلي اين پژوهش شناسايي پراكنش فضايي وضعيت تاب آوري در نواحي منطقه يك شهر تهران است. لذا براي دستيابي به هدف از روش فازي در نرم‌افزار GIS استفاده شد. نتايج شاخص نهايي تاب آوري نشان مي‌دهد كه ناحيه يك بالأخص جنوب و مركز آن داراي بهترين شرايط بودند. نواحي 4 و 5 نيز در مجاورت آن داراي شرايط مناسبي بودند، اما در مقايسه با ناحيه يك‌ميزان كمتري از مساحت آن‌ها در دسته با شرايط مناسب قرار مي‌گرفت. به‌طوركلي اين سه ناحيه (1، 4 و 5) يك‌قطب به‌هم‌پيوسته را تشكيل داده بودند. بعد از ناحيه 1، ناحيه 6 داراي بهترين وضعيت بود. حوزه نفوذ اين ناحيه برخلاف ناحيه 1 يك محدوده به‌هم‌پيوسته را در ساير نواحي تشكيل نداده و صرفاً محدوده ناحيه 6 را شامل مي‌شود. همچنين به‌طوركلي نواحي غربي (2، 3، 7 و 8) تا حدي داراي وضعيت نامناسب‌تري نسبت به نواحي شرقي بودند.