فرآيند به‌‌رسميت شناختن كشور تازه‌‌تأسيس عراق در دوره رضا شاه (سال‌هاي 1308-1300ش.)

با سقوط امپراتوري عثماني پس از جنگ جهاني اول، بخشي از سرزمين‌هاي اين امپراتوري ميان متفقين تقسيم شد و به تأسيس چندين كشور انجاميد كه عراق يكي از آنها بود. ايران از دوران كهن، بخشي از سرزمين عراق تا مرز رود فرات را جزو قلمرو خود مي‌‌دانست و قرن‌‌ها به‌خاطر همين هدف با عثماني درگير شده بود. پس از پايان جنگ، در كنگره صلح ورساي فرصت را آماده ديد و اين خواسته را مطالبه كرد اما قدرت‌‌هاي بزرگ به‌‌ويژه انگليس براي عراق سرنوشت ديگري ترسيم كرده بودند و عراق در قالب يك كشور در همسايگي غرب ايران قرار گرفت. بديهي است كه از اين مقطع به بعد، سياست ايران در قبال عراق تازه‌‌تأسيس، با تأثيرپذيري از پيشينه تاريخي گذشته شكل گرفت و باعث شد تا چند سال دولت ايران از به‌‌رسميت شناختن اين كشور امتناع كند. اين مسئله باعث شد دولت عراق با تحريك انگليس و در جهت تحكيم نفوذش با اقداماتي از قبيل تبعيد علماي ايراني مخالف با قيموميت انگليس، لغو كاپيتولاسيون شهروندان ايراني در عراق و همچنين مسائل‌مرزي، كشور ايران را زير فشار قرار دهد و سرانجام اين بحران در كنار ديگر مشكلات داخلي و بين‌‌الملل، ايران را واداشت تا به‌ناچار عراق را به‌‌رسميت‌بشناسد. از اين رو، مسئله پژوهش حاضر اين است كه بدانيم چرا و چگونه ايران كشور تازه‌‌تأسيس عراق را پس از چند سال به‌‌رسميت ‌شناخت. همچنين اين پژوهش با روشي توصيفي و با تكيه بر اسناد و منابع فارسي و عربي سعي دارد تا فرآيند به‌‌رسميت شناختن عراق توسط ايران در بازه زماني مورد نظر را مطالعه و علل و عوامل تأثيرگذار بر اين مناسبات و تغيير و تحولات آن را بررسي كند.