امكان سنجي استفاده از ابزار در اخلاق پزشكي؛ يك مطالعه مروري روايي

مقدمه: در طول تاريخ علم، ابزارها كاربرد ويژه‌اي در حوزه‌ي پزشكي داشته‌اند به طوري كه پيشرفت‌هاي پزشكي نوين را بر بستر ابزارها، بايد ارزيابي كرد. اين پيشرفتها درحوزه ابزارها، موجب پيدايش مسائل جديدي در حوزه اخلاق پزشكي شده است. حال اين سوال مطرح  است كه «آيا از همين ابزارها براي حل مسائل چالش‌هاي اخلاق پزشكي مي‌توان استفاده كرد؟» بنابراين بايستي، اين مساله مورد واكاوي و بررسي قرار گيرد.روش كار: اين مطالعه از نوع مرور روايتي است. ابتدا به بحث خنثي بودن يا جهت دار بودن فناوري پرداخته شد. آنگاه امكان‌پذيري استفاده از ابزارها براي حل مسائل و چالش‌هاي اخلاقي مورد واكاوي اجمالي قرار گرفت. در نهايت  بر اساس مدل طب انگاري اخلاق پزشكي، بازتعريفي از وسيله اخلاق پزشكي مورد بحث و بررسي قرار گرفت.يافته‌ها: ابزارهاي پزشكي براي تسهيل يا حل چالش پزشكي به كار مي‌روند. بر اساس مدل طب انگاري اخلاق، هر محور اخلاقي، يك معادل پزشكي دارد. بنابراين، در اين چهارچوب، مشابه وضعيت‌هاي پزشكي، امكان استفاده از ابزارها براي تسهيل يا حل چالش‌هاي اخلاقي وجود دارد. همچنين با الگوگيري از تعريف ابزار پزشكي، تعريفي از وسيله  با كاربرد اخلاقي به دست مي‌آيد: ابزار اخلاق پزشكي يعني وسيله‌اي كه هدف از ساخت آن،كمك به اجراي اخلاق زيست-پزشكي است، نه پزشكي و اين هدف را هم سازنده بيان مي‌كند. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد، با استفاده از ابزار ميتوان شكاف‌هاي موجود بين اخلاق و پزشكي درحوزه‌ي ابزاري را ترميم نمود. بر اين اساس مي‌توان وسايلي با كاربرد مستقيم اخلاقي، طراحي و توليد نمود.