تبيين مزايا و چالش‌هاي طرح مراقبت در منزل پس از ترخيص از بيمارستان: يك مطالعه‌ي كيفي

زمينه و هدف: ارايه مراقبت در منزل به بيماران، روش جايگزين بستري در بيمارستان به خصوص براي بيماران مزمن است كه مي‌تواند به‌عنوان يك رويكرد نوآورانه براي بهبود ارايه مراقبت و كاهش هزينه‌هاي ناشي از بستري‌شدن مجدد در بيمارستان‌ها اجرا شود. پژوهش حاضر با هدف بررسي مزايا و چالش‌هاي اجراي طرح مراقبت در منزل پس از ترخيص از بيمارستان از ديدگاه دريافت‌كنندگان و ارايه‌دهندگان مراقبت سلامت در سطح دانشگاه علوم پزشكي تهران در سال ۱۴۰۰ انجام شده است. روش بررسي: مطالعه‌ي حاضر يك پژوهش كاربردي است كه به‌صورت كيفي با استفاده از مصاحبه‌هاي ساختاريافته و نيمه ساختاريافته انجام شد. جامعه‌ي پژوهش شامل مسئولان اجراي اين طرح در سطح وزارت بهداشت و دانشگاه، مجريان اين طرح در ۴ بيمارستان، ۵ موسسه ارايه‌كننده‌ي خدمات مراقبت در منزل، و همراهان بيماران بودند. تعداد ۲۸ نفر از جامعه پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند و گلوله برفي وارد مطالعه شدند. براي تحليل داده‌هاي مصاحبه از روش تحليل محتوايي استفاده شد. از نرم‌افزار MAXQDA۲۰۲۰ جهت دسته‌بندي داده‌ها بهره‌برداري گرديد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش و پس از انجام تحليل محتوا، نتايج به‌دست آمده به دو دسته مزايا و چالش‌هاي طرح مراقبت در منزل پس از ترخيص از بيمارستان طبقه‌بندي گرديد. در مجموع ۶۱ كد باز استخراج شد؛ به‌طوري‌كه ۲۷ كد به شناسايي ۵ تم(شامل بهبود ارايه خدمت، كاهش هزينه‌ها، تحقق اهداف سلامت، مزاياي فرهنگي و اجتماعي، فراهم بودن زيرساخت‌هاي لازم) در قسمت مزايا و ۳۴ كد به شناسايي ۷ تم(شامل سياست‌گذاري، قانوني و اخلاقي، اقتصادي، نيروي انساني، فرهنگي-اجتماعي-ارتباطي، محدوديت در ارايه خدمت و محدوديت‌هاي زماني و مكاني) در قسمت چالش‌ها انجاميد. نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه ارايه خدمات مراقبت در منزل پس از ترخيص از بيمارستان در تكميل فرايند ارايه خدمات درماني نقش مهمي دارد. مي‌توان گفت ارايه خدمات مراقبت در منزل پس از ترخيص از بيمارستان باعث بهبود ارايه خدمت، كاهش هزينه‌ها و تحقق اهداف سلامت مي‌شود و از طرف ديگر در حوزه‌هاي سياسي، قانوني، اقتصادي و فرهنگي چالش‌هايي در مسير اجراي بهينه‌ي اين طرح وجود دارد. بنابراين برنامه‌ريزي براي ارزيابي و حل مشكلات پيش‌روي اين خدمات امري ضروري است.