نقد و بررسي تجربه گرايي افراطي در نفي و اثبات گزارهاي ديني

پوزيتيويسم يا تجربه‌گرايي افراطي، نظام فلسفي و معرفت‌شناسي حسي است‌ كه با ورود به گزاره‌هاي‌ديني و مابعدالطبيعي، آن ها را فاقد واقعيت عيني و خارجي مي‌داند. از نظر تجربه‌گرايان افراطي، انتظار معرفت‌بخشي، حقانيّت و اثبات گزاره هاي ديني كاري بيهوده است. چنين برداشتي، بسياري از حقايق عالم هستي همچون خدا، معاد، وحي، معجزه و روح را افسانه مي‌پندارد. مقاله پيش‌رو، تفكر تجربه‌گرايي را با دلايل درون ديني و برون ديني و با رويكرد «توصيفي، تحليلي و انتقادي»، بررسي و نقد نموده، بر اين باور است‌ كسب حقايق علمي و معرفت بخش تنها در حوزه رويكرد تجربي صِرف نيست، بلكه اين رويكرد در محدوده حقايق طبيعي و مادّي ارزيابي و سنجش مي‌گردد. از سوي ديگر، گزاره هاي ديني و ماورايي از يك اتقان علمي به معناي عام و معرفت‌بخش برخوردار است ‌كه حتي به طور قطعي مي‌توان ادعا كرد حقانيت امور مادي و طبيعي، بهره وجودي و معنايي خود را از حققيتي ماورايي به نام حقيقت هستي بخش (خدا) كسب نموده است‌. قرآن‌كريم و روايات‌اسلامي نيز از طريق تعديل روش‌تجربي به اثبات برخي گزاره هاي ماورايي و در قالب روش تجربه‌گرايي اعتدالي يا تجربه‌گرايي شبه‌فلسفي يا شبه‌علمي مي پردازند.