بررسي مشكلات زنجيره ارزش برنج در استان مازندران از ديدگاه كشاورزان (مطالعه موردي روستاهاي داركلا و پنبه‌چوله)

يكي ازمهمترين رويكردهاي نوين در زمينه توسعه كشاورزي، توجه به زنجيره ارزش محصولات مي باشد. با اين وجود، مطالعات چنداني در داخل كشور بويژه در استان مازندران، به عنوان مهمترين استان توليدكننده برنج درخصوص زنجيره ارزش برنج به انجام نرسيده است. لذا، هدف از اين مطالعه شناسايي مشكلات زنجيره ارزش برنج در استان مازندران از ديدگاه كشاورزان مي باشد. پژوهش حاضر از نوع كاربردي است و روش گردآوري اطلاعات به دو صورت كتابخانه اي و ميداني انجام گرفته است. در بخش تحقيقات كيفي از روش تحليل استقرايي به عنوان راهنماي جمع آوري و تحليل داده ها استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه، شاليكاران فعال در منطقه بودند كه پس از مصاحبه با تعداد 15 نفر از آنها كه به صورت هدفمند انتخاب شدند، اطلاعات به حداشباع نظري رسيد. براي جمع آوري داده ها از مشاهدات ميداني و مصاحبه هاي عميق در قالب گروه هاي متمركز (Focus group) بهره گرفته شد. اعتبار يافته ها نيز از طريق فرآيند سه گوشه سازي تائيد شد. يافته هاي تحقيق نشان داد كه تغييركاربري هاي غيرمجاز اراضي شاليزاري به عنوان يك محدوديت جدي در توسعه زنجيره ارزش برنج عمل مي كند. گذشته از اين، مشكلات زير ساختي ناشي از سنتي بودن شيوه هاي توليد بر هزينه هاي كارگري افزوده است. از مشكلات ديگر زنجيره، افزايش هزينه توليد برنج و گراني نهاده ها نظير كود، سم و كمبود صنايع جانبي در منطقه مي باشد.