تأثير ابعاد توسعه پايدار بر آسيب پذيري و تاب آوري اقتصاد ايران با رويكرد نظريه گراف

آسيب پذيري اقتصادي، ويژگي ساختاري يك كشور است كه باعث ميشود آن كشور در معرض متغيرهاي برونزاي اقتصادي خارج از كنترل قرار گيرد. ازسوي ديگر،تاب آوري ناشي از نحوه اتخاذ سياستهاي كلان اقتصادي است. هدف از مقاله حاضر بررسي رابطه توسعه پايدار و آسيب پذيري و تاب آوري در اقتصاد ايران در دوره زماني 1398-1391 ميباشد. در اين مسير توسعه پايدار را متشكل از پنج بعد اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي، حكمراني، پيراموني و44 متغير به عنوان زيرشاخص هربعدازتوسعه درنظر ميگيرد.براي بررسي ساختارشبكه اي روابط بين متغيرها، ازنظريه گراف و الگوريتم تارجان استفاده مينمايد. الگوريتم، 34متغير را تحت عنوان متغيرهاي بنيادي تأثيرگذار بر تاب آوري و آسيب پذيري اقتصادي مشخص ميكند و ابعاد اقتصادي و حكمراني را به عنوان ابعاد كنترلي (اصلي) و ابعاد اجتماعي، زيست محيطي و پيراموني را به عنوان ابعاد مشروط (فرعي) معرفي مينمايد.نتايج نشان ميدهد نقطه ضعف اقتصاد ايران در اين دوره ناشي از وضعيت آسيب پذيري و تاب آوري درابعاد حكمراني و اقتصادي بوده است.در بين ابعادمشروط، بعد پيراموني بدترين وضعيت را از نظر آسيب پذيري و تاب آوري داشته است.نوآوري اين پژوهش در بررسي ابعادتوسعه پايدارو تأثيرآن برآسيب پذيري و تاب آوري و استفاده از نظريه گراف جهت بررسي متغيرهاي تأثيرگذاربراي اولين بار در ايران است و در اين الگوريتم بدون محدوديت در تعداد متغيرهاي ورودي، مي‌توان پديده را بصورت فراگير مورد تحليل قرار داد. همچنين با تمركز بر متغيرهاي مؤثر بر وضعيت آسيب‌پذيري و تاب‌آوري در مباني نظري موضوع، جدول جامعي تهيه شده كه تاكنون نمونه آن در ساير مطالعات ارائه نشده است.