بررسي و تحليل شخصيّت‌هاي رمان ارميا از رضا اميرخاني بر اساس الگوي كنش گرماس

تحليل شخصيّت در داستان، در دهه هاي اخير به‌طور ويژهاي توجّه ناقدان و تحليلگران ادب داستاني را  جلب كرده است. شخصيّت، بخشي از ساختار كلّي يك روايت محسوب ميشود و يكي از وجوه آن، كنشگري است. كنش در داستان و روايت، فعل شخصيّت داستاني را رقم ميزند. گرماس تحت تأثير پراپ،  نظريّۀ روايت شناسي خود را مطرح كرده است. الگوي كنشي وي در اين نظريّه، تقريباً در همۀ ژانرهاي ادبي قابل اجراست و اين ويژگي، نشان از ميزان انعطاف پذيري و كاربردي بودن الگوي وي در بررسي مباني ساختاري يك متن دارد. هدف و موضوع اين پژوهش، بررسي شخصيّتهاي رمان ارميا از رضا اميرخاني بر اساس الگوي كنشي گرماس است. گرماس، مدلي را در بررسي كنشهاي شخصيّتي داستان طراحي كرده است كه از سه الگوي دوتايي: «كنشگر/ هدف»، «كنش‌گزار/ كنش پذير» و «كنش يار/ ضدكنشگر» تشكيل شده است. نتايج مقاله كه با روش توصيفي-تحليلي تدوين شده، حاكي از آن است كه شخصيّتهاي اين رمان، داراي تقابلهاي ارزشي بارزي هستند (جنگ و ضدّجنگ). طبق الگوي كنشي گرماس، ارميا به‌عنوان شخصيّت كنشگر در ساحت جنگ تحميلي و دفاع مقدّس، در راه رسيدن به هدف خويش حركت كرده، كنش داستاني را رقم زده و ساير مؤلّفه هاي اين الگو را در مسير نقش پذيري قرار داده است.