واكنش رشد و عملكرد رقم گندمِ ميهن به اثرات تغيير اقليم در دو منطقه كرمان و اردبيل

اين مطالعه با هدف شبيه‏سازي اثرات تغيير اقليم بر دوره رشد، شاخص سطح برگ، عملكرد زيست‌توده و دانه گندم رقم ميهن در دو استان كرمان و اردبيل اجرا شد. براي اين منظور، مدل گردش عمومي HadGEM2-ES تحت دو سناريوي RCP4.5 و RCP8.5 در دو دوره زماني 2055-2021 و 2090-2056 به‌كار برده شد. براي شبيه‏سازي پارامترهاي اقليمي و ايجاد فصل رشد احتمالي براي هر دوره از نرم‌افزار MarkSIMGCM و براي شبيه‏سازي رشد گندم از مدل CERES- Wheat در نرم‌افزار DSSAT استفاده گرديد. نتايج ارزيابي مدل نشان داد كه MarkSIMGCM دقت قابل قبولي براي پيش‌بيني پارامترهاي اقليمي و شبيه‏سازي فصل رشد احتمالي در شرايط تغيير اقليم آينده داشت. طول دوره رشد گندم تحت تأثير تغيير اقليم در هر دو سناريو براي دوره‏هاي مورد سنجش و در هر دو منطقه مورد بررسي بين 0.51 تا 4.59 درصد كاهش خواهد يافت. نتايج شبيه‏سازي نشان داد كه تا سال 2055 عملكرد بر اساس سناريوي RCP4.5 در منطقه كرمان نسبت به شرايط كنوني 3.87 درصد كاهش خواهد يافت. امّا، طبق سناريوي RCP8.5 در كرمان و هر دو سناريوي ياد شده در اردبيل، عملكرد گندم در آينده بين 0.99 تا 15.15 درصد افزايش خواهد يافت. در دوره بلندمدت (2090) عملكرد گندم براي منطقه كرمان طبق هر دو سناريوي RCP4.5 و RCP8.5 نسبت به زمان كنوني كاهشي ( به‌ترتيب 7.39- و 36- درصد) بوده و در اردبيل بر اساس سناريوي RCP4.5 افزايشي (20.36 درصد) و طبق سناريوي RCP8.5 كاهشي (2.89- درصد) خواهد بود. اين نشان مي‏دهد، نقش منفيِ افزايش  دما با گذشت زمان بيشتر از اثر مثبت افزايش 2CO خواهد بود. به‌طور كلي، نتايج تأييد نمود كه رقم ميهن در شرايط آينده اقليمي اردبيل عملكرد قابل قبولي توليد خواهد نمود، ولي در كرمان بايد راهكارهايي جهت سازگاري به اين شرايط سنجيده شود.