اثر كاربرد تلفيقي كودهاي زيستي و شيميايي بر شاخص سطح برگ و عملكرد برنج (Oryza sativa L.) در شرايط آبياري متفاوت

با توجه به شرايط ايران از نظر منابع آبي و مصرف بالاي كود شيميايي نيتروژني، استفاده از آب كمتر در زراعت برنج (Oryza sativa L.) و كاهش مصرف كود شيميايي نقش بسيار مهمي در صرفه جويي و هدررفت آب خواهد داشت. آزمايشي در مزرعه آزمايشي مؤسسه تحقيقات برنج كشور (رشت) طي دو سال 1396 و 1397 به‌صورت كرت هاي دوبار خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام گرفت. بر اين اساس، فاكتورهاي آزمايشي شامل مديريت آب در سه سطح غرقاب و فواصل آبياري 10 و 15 روز يك بار به‌عنوان عامل اصلي، كود در سه سطح شامل تلقيح ريشه نشاء با كود زيستي، تلقيح ريشه نشاء با كود زيستي نيتروكسين + 50 درصد كود شيميايي نيتروژن مورد نياز گياه (تيمار تركيبي كود) و 100 درصد كود شيميايي نيتروژن مورد نياز گياه) به عنوان عامل فرعي و رقم برنج در دو سطح شامل هاشمي و گيلانه به عنوان عامل فرعي فرعي بودند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه شاخص سطح برگ در تيمار 100 درصد كود نيتروژني، رقم گيلانه و آبياري غرقاب بيش ترين مقدار معادل 4.52 در سال اول و 4.79 در سال دوم را نشان داد و تيمار تركيبي كود و تيمار 100 درصد كود شيميايي نيتروژن به ترتيب با 2.77 تن بر هكتار و 2.82 تن بر هكتار عملكرد در ارقام برنج تفاوت معني داري در سطح پنج درصد نداشتند. تيمار غرقاب نسبت به دور آبياري 10 و 15 روز به‌ترتيب 23 و 38 درصد عملكرد دانه بيشتري را سبب گرديد. كاربرد تركيبي كود زيستي و كود شيميايي نيتروژن علاوه‌بر توليد عملكرد مناسب (2.77 تن بر هكتار) و بهبود كارآيي مصرف آب (0.7 كيلوگرم بر مترمكعب)، مصرف كود شيميايي نيتروژن را به‌ميزان 50 درصد كاهش داد. با افزايش دور آبياري تيمارهاي تلقيح ريشه نشاء با كود زيستي + 50 درصد كود شيميايي نيتروژن مورد نياز گياه معادل 0.7 كيلوگرم بر مترمكعب و مصرف 100 درصد كود نيتروژني مورد نياز گياه معادل 0.74 كيلوگرم بر مترمكعب كارآيي مصرف آب را افزايش دادند.