ارزيابي تحمل تنش غرقابي و اثر آن بر برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيك اندام هوايي و ريشه 21 رقم و ژنوتيپ گندم نان (Triticum aestivum L.) در مرحله سه برگي

جهت بررسي اثر تنش غرقابي بر عملكرد ماده خشك اندام هوايي و ريشه و برخي صفات فيزيولوژيك 21 رقم و ژنوتيپ گندم نان آزمايشي گلداني و در فضاي باز به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار، در اهواز و در سال زراعي 1400-1399 اجرا شد. اعمال تنش در مرحله سه‌برگي و در سه سطح شاهد، تنش ملايم (48 ساعت) و تنش شديد (120 ساعت) به‌عنوان عامل اصلي و ارقام و ژنوتيپ‌ها نيز به‌عنوان عامل فرعي لحاظ شدند. تنش ملايم و شديد غرقابي به‌ترتيب منجر به كاهش 14.06 و 38.37 درصدي ماده خشك اندام هوايي شد، كه براي همه ارقام و ژنوتيپ‌ها معني‌دار بود. از بين 21 رقم و ژنوتيپ، ارقام مهرگان و سارنگ و ژنوتيپ‌هاي ms 93-16 و ms 93-6 به دليل تفاوت در ميزان تحمل و پتانسيل عملكرد، براي مطالعه ريشه انتخاب شدند. ارقامي كه در مواجه با تنش غرقابي، توانستند فعاليت‌هاي فتوسنتزي را در سطح بالاتري حفظ كنند، درصد كاهش كمتري در ماده خشك را از خود نشان دادند. تنش شديد غرقابي منجر به كاهش 38 درصدي ماده خشك و 29 درصدي حجم ريشه نسبت به شرايط بدون تنش غرقابي شد كه تا حدود زيادي با ميزان كاهش ماده خشك اندام هوايي منطبق بود. رقم مهرگان با وجود كاهش شديد عملكرد ماده خشك اندام هوايي در مواجه با تنش غرقابي و قرارگرفتن در گروه‌هاي نيمه‌متحمل و نيمه‌حساس، در هر سه سطح تنش به‌طور معني‌داري داراي بيشترين عملكرد ماده خشك نسبت به ساير ارقام و ژنوتيپ‌ها بود.