اقدامات فقرزدايانۀ سازمان‌هاي مردم‌نهاد و واقعيت زندگي فقرا

نظر به اهميت‌يافتن نقش سازمان‌ها و به‌ويژه مشاركت سازمان‌هاي غيردولتي در فعاليت‌هاي فقرزدايانه و همچنين افزايش نرخ فقر در سال‌هاي اخير، هدف مقاله حاضر، مطالعۀ اقدامات انجام‌شده با هدف كاهش فقر در ميان تعدادي از سازمان‌هاي غيردولتي در شهر تهران است. از طرفي ديگر به اين پرسش كليدي پاسخ مي‌دهيم كه آيا اقدامات مزبور با واقعيات زندگي فقرا همسو هستند يا خير.روش تحقيق، كيفي از نوع تحليل مضمون است. نمونه‌گيري تحقيق هدفمند است و مشاركت‌كنندگان در تحقيق درمجموع 29 نفر هستند (در حوزۀ سازمان‌هاي مردم‌نهاد، مطلعاني كه از نزديك با فقرا در ارتباط بودند و خود فقرا). مبناي نظري پژوهش، عبارت است از: نظريۀ بوم‌شناسي سازماني، نظريۀ نهادي فقر، رويكرد فضايي فقر، طرد اجتماعي، پيوندهاي ضعيف، فقر قابليتي و تلۀ محروميت فقرا.مهم‌ترين مضامين به‌دست‌آمده شامل گرفتاري فقرا در آژير نيازهاي روزمره، آسيب‌ها و بحران‌هاي اجتماعي سنگين در زندگي فقرا، ناآگاهي حقوقي فقرا، شعاع محدود خدمات‌رساني به فقرا، قلاب كج ماهيگيري و درماندگي از آموزش آن، چالش بيل و خاور: عقب‌افتادگي سازمان از چالش‌هاي روزمرۀ فقرا است.نتايج نشان مي‌دهد واقعيت زندگي فقرا بسيار پيچيده و چالش‌هاي زندگي فقرا گوناگون است؛ چالش‌هايي كه عموماً برنامه‌ها و خدمات سازمان‌هاي مردم‌نهاد، علي‌رغم تلاش‌هاي زياد، با آن‌ها همسو نيستند و از مواجهه با واقعيت‌هاي مهم زندگي فقرا ناتوان‌اند يا به دلايل مختلف از اقدامات مؤثر امتناع مي‌ورزند.