چيستي، چرايي و چگونگي «هندسه معرفتي اسلام» و جايگاه «روان‌شناسي اسلامي»

«ضرورت رويكرد تأسيسي» بحثي بسيار مهم در علوم انساني اسلامي است. اگر بخواهيم رويكرد تأسيسي داشته باشيم، بايد بتوانيم علوم انسانيِ اسلامي را در كنار ساير علوم اسلامي به صورت منسجم و نظام‌مند ملاحظه كنيم. اين پژوهش هندسه معرفتي اسلام را به گونه‌اي ترسيم مي‌كند كه علوم انساني نيز بخشي از آن تلقي مي‌شود. هدف اين پژوهش ترسيم كليات هندسه معرفتي و صورت‎بندي مفاهيم كلان اسلامي و شاخه‎هاي معرفتيِ مختلف در نظام انديشه‎ ديني است. سؤال اصلي پژوهش اين است كه «در هندسه معرفتي اسلام، چه جايگاهي براي روان‌شناسي اسلامي ترسيم مي‌شود؟» يافته‎هاي اين پژوهش عبارتند از: 1. رابطه سيستمي در معارف اسلامي جريان دارد؛ 2. بدون ترسيم و تبيين هندسۀ معرفتي اسلام نمي‎توان نسبتِ علوم انسانيِ اسلامي با رويكرد تأسيسي را با ديگر علوم اسلامي بيان كرد؛ 3. اين هندسه معرفتي را مي‎توان به شكل يك الگو يا نمادي معرفي كرد كه ارتباط اجزاي آن با يكديگر روشن است؛ 4. جايگاه روان‌شناسي در سه ساحت شناختي، عاطفي - هيجاني و رفتاري مشخص شده است.