تبيين هستي شناسانه « قدرت » در قرآن كريم از منظر نظريه هاي روابط بين الملل

قرآن كريم مبدأ و منشأ تمام قدرت عالم هستي را در همه ابعاد آن ناشي از اراده خداوند مي‌داند؛ بنابراين، ضروري است به تبيين هستي شناسانه قدرت؛ ابعادي چون ماهيت وجودي، نقش و عناصرتشكيل دهنده آن و تبيين عوامل مادي و غيرمادي مؤلفه قدرت پرداخته شود. بر همين اساس پژوهش كنوني به دنبال بررسي اين مسئله است: ديدگاه قرآن كريم و نظريه‌هاي روابط بين‌الملل، نسبت به قدرت چيست؟ روش پاسخگويي به اين پرسش توصيفي–تحليلي و گردآوري اطلاعاتي آن كتابخانه‌اي و اينترنتي است. نتيجه كلي اين مقاله نشان مي‌دهد، نظريه‌هاي روابط بين‌الملل به لحاظ هستي شناسي مؤلفه‌هاي قدرت را منبعث از ساختار مادي و غير مادي، اعم از نظامي، اقتصادي يا ايدئولوژيكي مي‌دانند و آن را مذموم در ايجاد و عملياتي و اجرايي كردن مي‌دانند. اما قرآن كريم برخلاف نظريه‌هاي روابط بين‌الملل قدرت و مؤلفه‌هاي غير مادي آن را تقدم بر عوامل مادي دانسته و به نوعي «قدرت» ممدوح تلقي مي‌شود. نظريه‌هاي روابط بين‌الملل به دنبال كسب قدرت در جهت سلطه و برتري بر ديگران را براي رضاي نفس خود دانست و منازعه و جنگ اصالت دارد و صلح پديده عارضي و مقطعي است. درحالي‌كه قرآن كريم هركسي كه (افراد و جامعه) قدرت و عناصر آن از طرف خداوند دريافت كند و قدرت توليد شده به اراده الهي را در مسير رضايت حق‌تعالي صرف كند، در هيچ زمان و مكاني غالب نخواهد شد.