اثربخشي مداخله آموزشي مبتني بر تلفن همراه بر وضعيت فعاليت جسماني در سالمندان مبتلا به ديابت نوع 2: كاربرد مدل رويكرد فرايند اقدام بهداشتي

مقدمه و هدف: ارائه مداخلات شناختي رفتاري از طريق تلفن همراه با بهبود وضعيت فعاليت جسماني، منجر به كاهش عوارض جسماني و بهبود كيفيت زندگي در بيماران مبتلا به ديابت مي‌شود. هدف مطالعه حاضر، بررسي تأثير مداخله آموزشي مبتني بر تلفن همراه بر اساس مدل فرايند رويكرد اقدام بهداشتي بر فعاليت جسماني در سالمندان مبتلا به ديابت نوع‌ 2 شهر قزوين بود. روش كار: مطالعه حاضر يك كارآزمايي تصادفي شاهددار بود. در اين پژوهش 120 نفر از سالمندان مبتلا به ديابت نوع 2، با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده در قالب دو گروه تجربي و كنترل در پژوهش شركت كردند. مداخله آموزشي شامل 6 جلسه آموزش مجازي با هدف تغيير عوامل روان‌شناختي تأثيرگذار بر فعاليت جسماني به شيوه‌هاي سخنراني كوتاه، بحث گروهي، مشاوره فردي و ارائه پمفلت آموزشي، فايل صوتي و پيامك‌هاي آموزشي بود. دو گروه قبل و 3 ماه بعد از مداخله آموزشي، مقياس‌هاي مدل فرايند رويكرد اقدام بهداشتي و پرسش‌نامه بين‌المللي فعاليت جسماني را تكميل كردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 25 تحليل شدند. سطح معني‌داري كمتر از 0/05 در نظر گرفنه شد. يافته‌ها: ميانگين سني شركت‌كنندگان در مطالعه 9/23±60/7 سال بود و 64/17 درصد زن بودند. نتايج تحليل كوواريانس نشان داد با كنترل اثر پيش آزمون، ميانگين سازه‌هاي خطر درك‌شده، انتظار پيامد، حمايت اجتماعي، خودكارآمدي عمل، خودكارآمدي نگهداشت، خودكارآمدي بازگشت، برنامه‌ريزي عمل، برنامه‌ريزي مقابله، قصد رفتاري و ميزان فعاليت جسماني در گروه تجربي بهبود يافت (0/001 P). نتيجه‌گيري: ارائه مداخلات شناختي رفتاري از طريق تلفن همراه به‌واسطه بهبود متغيرهاي روان‌شناختي مرتبط با مدل فرايند رويكرد اقدام بهداشتي، منجر به افزايش سطح فعاليت جسماني در سالمندان مبتلا به ديابت نوع 2 شد.