تحليل مؤلفه‌‌هاي تربيت شهروندي در انيميشن‌‌هاي كودكان

انيميشن‌ها در تربيت كودكان، جايگاه مهمي دارند. هدف اين پژوهش، شناسايي، معرفي و تحليل مؤلفه‌هاي تربيت شهروندي در انيميشن‌‌هاي كودكان است. پژوهش در رويكرد كيفي از نوع تحليل محتواي تلخيصي انجام گرفت. در اين راستا، ابتدا مؤلفه‌‌هاي تربيت شهروندي با روش مرور نظام‌مند در سه مؤلفۀ دانش، مهارت و نگرش تعيين شدند. سپس 8 انيميشن برنده جايزۀ اسكار براساس محبوبيت در وب‌سايتIMDb ، به‌طور هدفمند انتخاب شدند. واحد تحليل انيميشن‌‌ها، «صحنه» انتخاب شده است. نتايج تحليل‌‌ها نشان داد در همۀ انيميشن‌ها، مؤلفه‌‌هاي تربيت شهروندي وجود دارد. از بين سه مؤلفه، مؤلفۀ مهارت، بيشتر و مؤلفۀ دانش، كمتر مشاهده شد. از نظر توجه به مؤلفه‌‌ها، انيميشن «زوتوپيا» در جايگاه نخست و انيميشن «يخ‌زده» در آخر قرار گرفت. در مقايسۀ انيميشن‌‌ها در زيرمجموعۀ مؤلفه‌‌ها، انيميشن «كوكو» با 47 صحنه، بيشترين مؤلفۀ دانش (توصيف) و انيميشن «يخ‌زده» با20 صحنه، كمترين مؤلفۀ دانش (شناخت) را نشان داد. انيميشن «زوتوپيا» در33 صحنه، مهارت تجزيه و تحليل، 21 صحنه، فهم مهارت و 29 صحنه، كاربرد بيشترين مؤلفه‌هاي حوزۀ مهارت، انيميشن بالا در29 صحنه، مهارت تجزيه و تحليل، 19 صحنه، فهم مهارت و3صحنه، كاربرد كمترين مؤلفه‌هاي حوزۀ مهارت را نشان داد. در مؤلفۀ نگرش «زوتوپيا» با 30صحنه در دريافت واكنش عاطفي، 16صحنه در ارزش‌گذاري عاطفي و20صحنه در تبلور ارزش‌هاي عاطفي، بيشترين مؤلفه و انيميشن «شهر اشباح» با 24 صحنه در دريافت واكنش عاطفي، 2 صحنه در ارزش‌گذاري عاطفي و 9 صحنه در تبلور ارزش‌هاي عاطفي، كمترين ميزان حضور مؤلفه‌ها را نشان داد. نتايج حاصل از تحليل ها در اين پژوهش، تأييدي است بر نقش انيميشن‌ در تربيت شهروندي كه اين امر لزوم آگاه‌سازي والدين و متخصصان تعليم و تربيت را در استفادۀ آگاهانه از انيميشن‌ها موردتأكيد قرار مي‌دهد.