تحليل وضعيت فرهنگيِ سيستان و بلوچستان از ديد كنشگران ميدانِ فرهنگ

مقاله حاضر برگرفته از يك پژوهش اكتشافيِ انجام‌شده در سال 1399 است كه بر پايه نوعي روش‌شناسي كيفي، به دنبال آن بوده تا تحليلي از وضعيت فرهنگي و هنري استان سيستان و بلوچستان با تكيه بر نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهديدها، و همچنين نيازها و خواسته‌هاي فرهنگي اين استان، با تمركز بر گسترش عدالت فرهنگي ارائه نمايد. نتايج پژوهش مؤيد آن است كه از منظر 23 فعال و صاحب‌نظرِ مصاحبه‌شونده، استان سيستان و بلوچستان به‌لحاظ فرهنگي از ضعف‌هايي اساسي مانند ضعف در زيرساخت‌هاي فرهنگي و هنري؛ عدم وجود وحدت نظر و رويه در حوزه فرهنگ و هنر؛ كمبود آگاهي‌هاي فرهنگي و هنري، در كنار كمبود بازار عرضه محصولات اين حوزه؛ عدم آشنايي و برخورداري از حقوق اوليه در اين حوزه؛ و عدم حمايت شايسته از اهالي فرهنگ و هنر رنج مي‌برد. مهم‌ترين نقاط قوّت استان نيز عبارتند از: پيشينه فرهنگي و تمدني غني؛ وجود تنوعات جغرافيايي و طبيعي؛ و وجود ظرفيت‌ها و استعدادهاي انساني قابل‌توجه. وجود قابليت‌ها و امكانات صدور عناصر فرهنگي و هنري، و وجود زيست‌بوم دانش‌بنيان و صنايع خلاق فرهنگي - هنري از جمله مهم‌ترين فرصت‌هايي هستند كه سيستان و بلوچستان مي‌تواند به‌لحاظ فرهنگي و هنري از آن‌ها بهره گيرد. اين در شرايطي است كه بازانديشي در گفتمان‌ها و نگرش‌هاي فرهنگي كليشه‌اي؛ سرمايه‌گذاري و حمايت از جوانان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر؛ اهتمام به تقويت هنرستان‌ها، كارگاه‌هاي توليد هنري و فعاليت‌هاي محصول‌محور؛ حمايت از توليدكنندگان بومي محتوي نظير آثار نمايشي و مستند؛ و انتخاب مديران جهادي متعهد و متخصص از مهم‌ترين خواسته‌ها و نيازهاي حوزه فرهنگ و هنر اين استان است. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده، پيشنهاد مي‌گردد ضمن جلب مشاركت واقعي شهروندان اين استان، زيرساخت‌هاي فرهنگي - هنري و نيز فعاليت رسانه‌هاي جمعي و انجمن‌هاي مربوطه در استان تقويت گردد.