فراتحليل پيرامون كاربرد مدل هاي تحليل فضائي در سنجش مخاطرات شهري

مدل‌ هاي تحليل فضايي به ارائه الگو و راهكار واحدي براي حل مسائل مختلف حوزه مطالعه‌ اي مي پردازد، يكي از كاربردهاي اين مدل‌ ها در سنجش مخاطرات شهري است. در سال‌ هاي اخير با وقوع بحران‌ هاي مختلف در جوامع شهري، سيستم مديريت‌ شهري و طرح‌هاي توسعه‌ اي در پي دسترسي به الگوهاي پيشگيري و مقابله با اين بحران‌ ها هستند، هدف اين پژوهش مرور ادبيات پيرامون كاربرد مدل هاي تحليل فضائي در سنجش مخاطرات شهريبه شيوه فراتحليل است، بنابراين اين پژوهش با بررسي و جمع‌ بندي مقالات خارجي انجام‌ يافته(جامعه آماري پژوهش) در رابطه با اين موضوع در پي شناسائي، تجزيه و تحليل و جمع‌بندي راهكارهاي پيشينه ‌هاي مورد بررسي است. بحث جامعه آماري با چهار سنجه استاندارد تحليل فضائي، شامل: توصيف و شناسائي پراكندگي مخاطرات، استدلال پراكندگي مخاطرات، درون‌يابي و برنامه‌ريزي فضائي صورت مي‌گيرد. جامعه آماري پژوهش، تحقيقات و مقالات نمايه شده در پايگاه ‌هاي علمي Sciencdirect، Willey، Web of Science در بازه سال 2021-2000 است كه از بين 99 مقاله، 78 مقاله به شيوه غربال‌گري مطابق اهداف و شاخص ‌هاي پژوهش انتخاب و مورد تحليل قرار گرفته ‌اند. تحليل به دو صورت آمار توصيفي در نرم ‌افزار SPSS و آمار استنباطي در نرم ‌افزار جامع فراتحليل CMA2 صورت گرفت. براي پاسخگويي به سوالات پژوهش كه بدنبال چگونگي كاربرد هر يك از اين چهار مولفه در پژوهش‌ هاي گذشته است، محقق براي هر مولفه به سنجش اندازه اثر(شاخص اندازه اثر r)، سوءگيري انتشار تحقيقات(آماره‌هاي QوI2)، ناهمگوني تحقيقات(آزمون رگرسيون ايگر، تعداد ناكامل بي‌ خطر و اصلاح و برازش دووال توئيدي) و متغيرهاي تعديل‌ كننده در تحقيقات بررسي شده است. نتايج حاكي از آن است كه درمجموع در مولفه توصيفات پراكندگي مخاطرات، اغلب تحقيقات در مدل ‌هاي بكار برده شده خود نتوانسته ‌اند توصيف عمومي ملموس و مناسبي را ارائه دهند، اما در مولفه‌ هاي استدلال پراكندگي، درون‌يابي و برنامه‌ريزي فضايي مخاطرات شهري بنا به نمره ميانگين اندازه اثر، مدل‌ هاي كاربردي بكار برده شده در تحقيقات به طور نسبي توانسته‌ اند با مدل كاربردي تحليل فضايي در تحقيقشان توجيه مناسب و نتايج ملموسي ارائه بدهند.