آشنايي با گياه دارويي چوچاق (Eryngium caeruleum)

اكثر گياهان دارويي جزء جنس‌هاي تيره چتريان هستند كه در ايران انواع بي‌شماري از آن كشت مي‌شود. چوچاق گياهي علفي، مونوكارپيك و يكي از گونه‌هاي مهم تيره چتريان مي‌باشد كه از آن به عنوان سبزي محلي با خاصيت دارويي و معطر استفاده مي‌كنند. سبزي چوچاق كه در زبان گيلكي چوچاغ (چوچاق يا انارچوقاق) و در زبان مازندراني زلنگ يا زولنگ نام دارد، نوعي سبزي خوراكي از راسته كرفس‌سانان است كه در شمال ايران مي-رويد و نام فارسي آن شش‌شاخ است. در شهسوار سبزي چوچاق، ششاك و در رامسر، شوشاخ (در واقع شش-شاخ) نام دارد. اين گياه داراي تركيبات فنلي نظير اسيدهاي فنلي، فلاونوئيد و تانن‌ها مي‌باشد كه به عنوان مهمترين آنتي‌اكسيدان طبيعي شناخته شده است. فعاليت آنتي‌اكسيداني اين گياه دارويي بالا است و مشخص شده كه عصاره متانولي برگ چوچاق از فعاليت مطلوبي برخوردار است كه به محتواي بالاي فنلي و فلاونوئيدي آن بستگي دارد. همانطور كه مي‌دانيم وجود آنتي‌اكسيدان‌ در رژيم غذايي از اهميت بالايي برخوردار است. چوچاق از جمله گياهان دارويي با پتاسيل‌هاي ناشناخته است كه رو به فراموشي است. اين گياه داراي مصارف متعددي همچون سبزي‌كاري، گل‌كاري و دارويي است كه در صورت شناخت علمي، كشت، توسعه و بهره‌برداري صحيح مي‌تواند نقش مهمي در سلامتي افراد و همچنين اشتغال‌زايي جوامع روستايي داشته باشد. در اين مقاله به معرفي اين گياه دارويي، مواد موثره آن و كاربردهاي پرشمارش پرداخته مي‌شود.