بررسي تأثير شخصيت مجرمين يقه سفيد در پيش‌بيني دادرسي افتراقي جرايم اقتصادي (تحليل نگرش نخبگان جامعه)

در خصوص رسيدگي به جرايم اقتصادي، دادگاه‌هاي ويژه رسيدگي به جرايم اخلالگران در نظام اقتصادي كشور از سال 1397 در تعدادي از استان‌هاي كشور تشكيل شدند. قواعد دادرسي پيش‌بيني شده براي اين دادگاه‌ها، در بسياري از موارد با اصول و مباني دادرسي معمول در رسيدگي به ساير جرايم مغاير است. به نظر مي‌رسد يكي از دلايل توجيهي تشكيل چنين محاكمي، شخصيت مجرمين اقتصادي است كه روند رسيدگي به پرونده‌هاي كلان اقتصادي در دادگاه‌هاي عادي را با چالش مواجه مي نمايد. نويسندگان در اين نوشتار نگرش سه گروه از نخبگان جامعه را در خصوص تأثير شخصيت مجرمين يقه سفيد در پيش‌بيني دادرسي افتراقي در اين دادگاه‌ها مورد بررسي قرار دادند. تعداد 158 نفر از اساتيد رشته حقوق، 312 نفر از وكلاي دادگستري و 421 نفر قضات به عنوان نمونه آماري به روش قضاوتي انتخاب شدند. پرسشنامه اين پژوهش به صورت محقق ساخته با سؤالاتي به صورت پاسخ بسته و با الهام از طيف 5 گزينه‌اي ليكرت طراحي شد و داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزيه تحليل و آزمون(كروسكال-واليس) قرار گرفت. نتيجه حاصل از پژوهش صورت گرفته نشان داد كه از ميان گروه‌هاي آماري، قضات بيش از ساير گروه‌هاي نخبگان، قائل به تأثير شخصيت مجرمين اقتصادي در پيش‌بيني دادرسي افتراقي جرايم اقتصادي بودند.