ارزيابي روند تغييرات ويژگي‌هاي شيميايي و زيستي خاك جنگل‌هاي بلوط ايراني (.Quercus brantii Lindl) در استان چهارمحال و بختياري

تخريب جنگل‌‌ها سبب تخريب خاك به‌‌عنوان اساس حيات بوم‌سازگان‌هاي زميني مي‌‌شود، بنابراين پايش و ارزيابي روند تغييرات در طي زمان مي‌‌تواند با ارائه اطلاعات علمي مانع از تخريب خاك و آسيب اين بوم‌سازگان‌ها شود. در اين پژوهش، ويژگي‌هاي شيميايي و زيستي خاك در دو رويشگاه بلوط ايراني (Quercus brantii Lindl) به‌نام‌‌هاي چري و مورز در استان چهارمحال و بختياري بررسي شد. پس از جمع‌آوري نمونه‌‌هاي خاك از عمق صفر تا 10 سانتي‌متري در سال‌هاي 1398 و 1400، ويژگي‌هاي شيميايي و زيستي آن‌ها اندازه‌گيري شدند. نتايج مربوط به رويشگاه چري حاكي از افزايش معني‌دار مقدار چهار متغير كربن آلي، ماده آلي، تنفس برانگيخته و پتانسيل نيتريفيكاسيون در سال دوم پايش نسبت به سال اول بود. افزايش اين متغيرها را مي‌‌توان به‌دليل تنوع گونه‌‌اي زيادتر، درصد تاج‌پوشش بيشتر و حفاظت نسبي رويشگاه چري دانست. در رويشگاه مورز فقط هدايت الكتريكي و وزن خشك خاك، تغيير معني‌‌داري را در سال دوم نسبت به سال اول نشان دادند كه مي‌‌تواند ناشي از كاهش بارندگي و چراي دام باشد. به‌نظر مي‌‌رسد كه روند تغييرات مثبت در رويشگاه چري سبب بهبود كيفيت برخي از ويژگي‌‌هاي خاك شده است. به‌طوركلي، مديريت مبتني‌بر حفاظت از رويشگاه‌هاي زاگرس با تأثير مثبت خود بر ويژگي‌هاي زيستي و شيميايي خاك مي‌‌تواند نقش قابل‌توجهي در سلامت درختان بلوط كه با معضل زوال بلوط درگير هستند، داشته باشد.