بازپژوهي در حكم فقهي «شرط عدم مهر» در نكاح

گرچه به استناد آيه 24 سوره نساء، روايات متواتر و اجماع فقها، تعيين مهريه در عقد نكاح دائم شرط نبوده و نكاح بدون ذكر مهر هم عقد كاملاً صحيح است، اما گاه فرضي قابل تصور است كه نه تنها مهريه اصلاً در متن عقد ذكر نمي‌شود، بلكه نكاح به «عدم وجود مهريه» مشروط شده و عدم مهر از سوي يكي از زوجين يا هر دو شرط مي‌شود. حال پرسش اين است كه اساساً «شرط عدم مهر» در نكاح چه حكمي دارد و بالتبع تأثير آن در صحت و بطلان عقد نكاح چيست؟ نوشتار حاضر با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي تلاش كرده است به رغم نظر مشهور فقهي كه چنين شرطي را باطل مي‌داند، ضمن نقد و ردّ مستندات حكم به بطلان از قبيل آيات و روايات، با ارائه ادله اثباتي، علاوه بر تضعيف ديدگاه مشهور، به اين نتيجه دست يابد كه شرط عدم مهر در نكاح صحيح بوده و يا حداقل خالي از قوت نيست؛ و اين همان يافته اصلي تحقيق است.