مطالعه موردي نقش گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر در تغييرات ازن كلي نيمكره شمالي

در اين پژوهش با استفاده از داده‌هاي باز تحليلي MERR2، اثر گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر بر تغييرات ازن كلي كلاهك قطبي در برخي زمستان‌هاي نيمكره شمالي بررسي شد. براي اين منظور يك سال بدون گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر(2011-2010)، يك سال با گرمايش ناگهاني فرعي(1992) و چند گرمايش ناگهاني اصلي بر اساس دوره زندگي (2018، 2009، 2013، 1987) انتخاب و ازن كلي كلاهك قطبي در اين دوره‌ها بررسي شد. از مقايسه تغييرات ميانگين ازن كلي كلاهك قطبي نسبت به ميانگين بلند مدت(2020-1979) در سال بدون گرمايش ناگهاني، با گرمايش ناگهاني نوع فرعي و اصلي، ديده شد كه ميانگين ازن كلي كلاهك قطبي در زمستان بدون گرمايش و با گرمايش نوع فرعي كمتر از ميانگين بلند مدت و در زمستان با گرمايش ناگهاني نوع اصلي بيشتر از ميانگين بلند مدت مي‌باشد. نتايج نشان داد كه بي‌هنجاري مثبت ازن كلي كلاهك قطبي در دوره رشد و بلوغ گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر نوع اصلي بيشتر و در دوره پيري آن كمتر است. هر چه طول دوره رشد و بلوغ بيشتر باشد و تغييرات ميانگين مداري باد مداري نيز به سرعت كاهش يابد، بي‌هنجاري مثبت ازن كلي كلاهك قطبي نيز بيشتر است. در دوره رشد و بلوغ گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر، تاوه قطبي و جت شب قطبي لبه آن به سرعت تضعيف مي‌شود و در نتيجه ازن كلي توسط گردش بروئر-دابسون از پوشن‌سپهر مناطق استوائي به كلاهك قطبي بهتر منتقل مي‌شوند. همچنين در حين گرمايش ناگهاني پوشن‌سپهر، سرمايش دررو شاخه فروشارش قطبي گردش بروئر-دابسون تضعيف مي‌شود. اين مكانيسم نيز از طريق كاهش سرعت تخريب ازن، سبب افزايش ازن كلاهك قطبي مي‌شود.