بررسي كاربرد مميز در ساخت صفت شمارشي-اسم در فارسي گفتاري: رويكردي رده‌شناختي-معني‌شناختي

زبان‌ها با توجه به اين كه ساخت صفت شمارشي-اسم را در يك ساخت مستقيم نشان مي‌دهند و يا از عنصري به نام مميز در اين ساخت استفاده مي‌كند به دو دسته قابل تقسيمند. مطالعات انجام‌شده بر روي زبان‌هاي مميزدار نشان مي‌دهد ويژگي‌هاي اسم‌در اين زبان‌ها دليل نياز آن‌ها به مميز است. اسم‌ها در زبان‌هاي مميزدار صرفا برچسب‌هاي مفهومي هستند از اين رو به مميز نياز دارند. به عبارت ديگر ويژگي {-شكل} بودن اسم‌ها در اين زبان‌ها توجيه نيازشان به استفاده از مميز است. علي‌رغم اين كه اسم‌ها در زبان فارسي ويژگي {+شكل} دارند، ساخت صفت شمارشي-اسم در فارسي گفتاري يك ساخت مستقيم نيست و استفاده از مميز اجباري به نظر مي‌رسد و ارتباطي با ويژگي‌هاي معنايي اسم ندارد. در اين پژوهش با بررسي رده‌شناختي ويژگي‌هاي اسم و كاربرد مميز در زبان‌هاي مميزدار، و بررسي داده‌هاي جمع‌آوري شده از فارسي معيار گفتاري نشان داديم مميزهاي فارسي گفتاري، يعني تا و دانه مميزهاي كاربردشناختي‌اند. مميز تا مميز تبيين شمار و مميز دانه مميز نگرشي-تأكيدي است. نشانه جمع در ساخت صفت شمارشي-اسم نيز كاركردي گفتماني دارد و نشانه معرفه‌سازي است.