ارائه مدل علي اختلال اضطراب اجتماعي براساس طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و تروماهاي كودكي با نقش واسطه‌اي راهبرد مقابله هيجان‌مدار

هدف از پژوهش حاضر تدوين مدل سبب‌شناسي اختلال اضطراب اجتماعي براساس مؤلفه‌هاي طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و تروماهاي كودكي با نقش واسطه‌اي راهبرد مقابلۀ هيجان‌مدار بود. طرح پژوهش، همبستگي و به‌شيوۀ معادلات ساختاري بود. جامعۀ آماري پژوهش كليۀ دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران در سال تحصيلي 1401-1400 بودند كه به‌روش نمونه‌گيري تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. تعداد 306 نفر كه در پرسشنامۀ اضطراب اجتماعي كانور نمرۀ بالاي 40 را به دست آورده بودند، به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي طرح‌وارۀ ناسازگار اوليۀ يانگ (1991)، پرسشنامۀ تجارب آسيب‌زاي محمدخاني (2003)، پرسشنامه راهبردهاي مقابله‌اي اندلر و پاركر (1990) و پرسشنامۀ اضطراب اجتماعي كانور (2000) استفاده شد. به‌منظور تجزيه‌وتحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS19 و AMOS24 استفاده شد. نتايج نشان داد داده‌هاي پژوهش با مدل فرضي پژوهش برازش مطلوبي دارد. متغيرهاي پيش‌بين طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و تروماهاي كودكي به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم با ميانجي‌گري راهبرد مقابلۀ هيجان‌مدار بر اختلال اضطراب اجتماعي تأثير معنادار داشتند (0/01 p). همچنين، راهبرد مقابلۀ هيجان‌مدار بر اختلال اضطراب اجتماعي تأثير مستقيم داشت (0/01 p). نتايج پژوهش حاكي از آن است كه طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و آسيب‌هاي دوران كودكي مي‌توانند پيش‌بين‌هاي قوي اختلال اضطراب اجتماعي باشند و در اين ميان، راهبرد مقابلۀ هيجان‌مدار به‌عنوان متغير ميانجي، بخشي از فرايند اثرگذاري در شكل‌گيري نشانه‌هاي اضطراب اجتماعي است. برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي درزمينۀ متغيرهاي پژوهش توصيه مي‌شود و همچنين، مداخلات درماني بايد به اين عوامل بپردازند.