تهيه نانوذرات ليپوزومي حاوي اسانس كاكوتي و ارزيابي فعاليت ضدميكروبي آن

درون پوشاني اسانس ها درون ليپوزوم ها روشي نوظهور جهت افزايش فعاليت بيولوژيكي اسانس ها، حفاظت از آن ها در برابر عوامل مخرب محيطي و افزايش زيست دسترسي آن ها است. اسانس هاي گياهي تركيبات زيست فعال ناپايدار با كاربرد هاي تكنولوژيكي مختلف و با خواص سلامت بخش متنوع براي مصارف انساني هستند. در پژوهش حاضر نانوليپوزوم هاي با ديواره از جنس فسفاتيديل كولين سويا و كلسترول و حاوي اسانس كاكوتي با روش هيدراته كردن فيلم لايه نازك ليپيدي تهيه شد. اندازه ذرات نانوليپوزوم ها و پتانسيل زتا با استفاده از روش پراش نور ليزر بررسي شد. به منظور تعيين حداقل غلظت مهاركننده رشد و حداقل غلظت كشنده اسانس در برابر باكتري ها، از روش رقت سازي در لوله آزمايش استفاده شد. همچنين، آزمايش فعاليت آنتي اكسيداني با روش مهار راديكال آزاد  2،2- دي فنيل-1-پيكريل هيدرازيل انجام شد. نتايج بدست آمده در اين پژوهش نشان داد كه بالاترين راندمان درون پوشاني اسانس (1.82±54.41 درصد) درون نانوليپوزوم ها و حامل هاي بهينه با استفاده از نسبت 80:20 فسفاتيديل كولين سويا به كلسترول حاصل شد. پتانسيل زتاي اندازه گيري شده نانوليپوزوم برابر با 5.3- ميلي ولت و ميانگين اندازه نانوليپوزوم ها در دامنه 119.9-94.7 نانومتر با شاخص پراكندگي 0.2 تعيين شد كه تأييد كننده يكنواختي توزيع اندازه ذرات و پايداري مطلوب آن ها در طول زمان است. همچنين تصاوير بدست آمده از ميكروسكوپ الكتروني نشانگر توزيع يكنواخت اندازه ذرات بود. رهايش تدريجي اسانس از درون نانوليپوزوم ها با زمان رابطه مستقيم داشت و پس از گذشت 72 ساعت همچنان درصد بالايي از اسانس به صورت محصور شده در نانوليپوزوم ها باقي ماند. درون پوشاني ليپوزومي اسانس كاكوتي ويژگي هاي ضد ميكروبي آن را عليه دو باكتري بيماري زاي استافيلوكوكوس اورئوس و اشرشياكلي افزايش داد. همچنين بررسي ويژگي هاي آنتي اكسيداني اسانس آزاد و نانوليپوزوم ها، نشان دهنده افزايش ويژگي هاي آنتي اكسيداني نانوليپوزوم ها در برابر اسانس آزاد است. نتايج پژوهش حاضر نشان دهنده بهبود ويژگي هاي سلامت بخش آنتي اكسيداني و عملكردي اسانس كاكوتي در برابر باكتري هاي بيماري زاي مورد آزمون است.