بررسي ميزان املاح معدني در دانه كنجد و انتقال آن به روغن ارده و كنجد تصفيه

در سال‌هاي اخير استفاده از روغن كنجد به دليل خاصيت آنتي‌اكسيداني بالا و خواص تغذيه‌اي مورد توجه قرار گرفته است. باتوجه به استفاده از روغن استحصالي از دانه كنجد به دو صورت روغن ارده و روغن كنجد، در مطالعه حاضر مقادير عناصر معدني در دانه كنجد و روغن استحصالي از آن (روغن ارده و كنجد تصفيه) مورد بررسي قرار گرفت. به منظور تعيين مواد معدني، نمونه روغن ارده و روغن كنجد تصفيه از يك نوع دانه كنجد وارداتي تهيه شد. نمونه‌ها با استفاده از هضم به روش مايكروويو در حضور 5 ميلي‌ليتر اسيد نيتريك غليظ و 2 ميلي‌ليتر آب‌اكسيژنه هضم شد. نمونه‎هاي هضم شده از فيلتر سر سرنگي 0.45 ميكرومتري عبور داده شد. سپس غلظت فسفر، پتاسيم، آهن، نيكل، كبالت، منگنز، كلسيم و منيزيم در دانه كنجد، روغن ارده و روغن كنجد تصفيه شده هضم شده با استفاده از دستگاه ICP-OES (طيف‌سنج پلاسماي جفت القايي) مورد بررسي قرار گرفت. در مطالعه حاضر ميزان حد تشخيص براي عناصر مورد بررسي شامل منيزيم: 0.00066، منگنز: 0.000134، فسفر: 0.384 ، آهن: 0.000797، پتاسيم: 0.00394، كلسيم 0.005 ميلي‌گرم بر كيلوگرم، نيكل: 4 و كبالت: 0.594 ميكروگرم بر كيلوگرم بود. براساس نتايج بدست آمده بالاترين مقادير عناصر معدني در دانه كنجد اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد روغن‌كشي از دانه كنجد منجر به كاهش عناصر معدني در روغن استحصالي شده است. مقادير مواد معدني در دانه كنجد به صورت فسفر كلسيم پتاسيم منيزيم آهن منگنز كبالت نيكل تخمين زده شد. ديده شد كه به استثناي پتاسيم و كلسيم، ميزان تمامي عناصر معدني در روغن ارده بالاتر از روغن كنجد تصفيه شده تخمين زده شد. همچنين مقادير آهن و نيكل در تمامي نمونه‌هاي مورد بررسي بالاتر از حد مجاز تخمين شده شد. از آنجايي كه بيشتر كنجدهاي ايران وارداتي است، به منظور حفظ سلامت مصرف‌كنندگان نظارت بر ميزان مواد معدني ضروري است.