ارزيابي آثار تغييرات اقليم بر گسترش ناامني غذايي با تأكيد بر نقش مديريت منابع آب در دشت همدان- بهار

وقوع تغييرات اقليم، از طريق ايجاد تغيير در عرضه و قيمت محصولات كشاورزي، مازاد اقتصادي توليدكنندگان اين بخش را تحت الشعاع قرار مي‌دهد. اين اثرات در حالي است كه بر اساس مطالعات پيشين، تغييرات اقليم در دهه‌هاي آتي، پديده‌اي مشهود در اغلب دشت‌هاي ايران خواهد بود؛ كه تبعات منفي بر منابع آب و در پي آن، بر توليد محصولات كشاورزي و امنيت غذايي خواهد داشت. لذا با توجه به اهميت تأمين غذا در فرايند توسعۀ اقتصادي، تأثيرپذيري امنيت غذايي از تغييرات اقليم و بررسي آثار رفاهي اين پديده در كشورمان، ضروري است. با توجه به اين رويكرد، در مطالعۀ حاضر، آثار بالقوۀ پيش‌بيني‌هاي مختلف اقليمي بر الگوي كشت دشت همدان- ‌بهار، با در نظر گرفتن سال زراعي 1397-1396 به عنوان سال پايه، مورد بررسي قرار گرفت و ميزان تأثيرپذيري عملكرد محصولات، منابع آب زيرزميني، توليد، درآمد و متعاقب آن، امنيت غذايي در بخش كشاورزي اين دشت ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه با در نظر گرفتن رويكردي خوش بينانه در پيش‌بيني تغييرات اقليم، همگام با افزايش برداشت از منابع آب زيرزميني به ميزان 13 درصد، افزايش ميانگين قيمت محصولات كشاورزي به ميزان 34 درصد و كاهش توليد به ميزان 5 درصد در دورۀ برنامه‌ريزي 20 سالۀ تحقيق نسبت به سال پايه، ارزش حال درآمد خالص توليدكنندگان و شاخص‌ امنيت غذايي در بخش كشاورزي منطقه، به ترتيب، به ميزان 17 و 11 درصد كاهش خواهد يافت. با اين حال، اتخاذ راهبرد مديريتي كم‌آبياري، بهبود امنيت غذايي دشت به ميزان 11 تا 15 درصد را در پي خواهد داشت.