نشانگان مدرسه شاد: مطالعه اي پديدارشناسانه

محيط مدرسه به‌ عنوان يكي از مهمترين عوامل شكل‌دهنده رفتار افراد مي‌تواند سهم قابل توجهي در ايجاد شادي در افراد درون مدرسه و تسري آن به جامعه داشته باشد و لازم است براي توأم كردن اين زمان با شادي بيشتر، اين موضوع مورد توجه بيشتري قرار گيرد. با توجه به اهميت دوره‌ي ابتدايي در نظام آموزشي، شناسايي نشانگان مرتبط با شادي دانش‌آموزان ابتدايي ضرورت دارد؛ اين پژوهش با‌هدف شناسايي نشانگان سازنده سازه مدرسه شاد مبتني بر معناكاوي ادراك دانش‌آموزان از مدرسه شاد انجام شده‌ است. ميدان پژوهش، مدارس ابتدايي شهر تهران است. شركت‌كنندگان به روش نمونه‌گيري ملاكي انتخاب‌شدند. اشباع داده‌ها در چهاردهمين مصاحبه بدست‌ آمد. اين پژوهش با رويكرد كيفي، روش پديدارشناسي و طرح توصيفي انجام‌گرديد. داده‌ها بر اساس مصاحبه نيمه‌ساختارمند و انشاهاي دانش‌آموزان گردآوري‌شد. داده‌ها، مبتني بر راهبرد هفت‌مرحله‌اي ‌كُلايزي تحليل‌گرديد. به‌منظور افزايش اتكاپذيري، تأييدپذيري، باورپذيري صحت داده‌ها، از شيوه‌هاي «بازرسي و بازبيني در زمان كُدگذاري»، «بهره‌گيري از نظرات همكاران پژوهشي و تأييد آن‌ها»، و «درگيري طولاني مدت» استفاده شد. يافته‌ها به شناسايي 32 نشانه، هشت زيرمضمون و سه مضمون شامل «مضمون اجرايي-مديريتي»، «مضمون مربوط به محيط مدرسه»، «مضمون مربوط به عوامل روان‌شناختي» منجر گرديد. مضامين شناسايي‌شده، به شناخت عميق و تشخيص دقيق نشانگان مدرسه شاد براي بررسي ميداني مدارس كمك مي‌نمايد. براساس نتايج بدست آمده مي‌توان نتيجه گرفت كه بين انتظارات دانش‌آموزان از مدارس شاد با وضعيت موجود، فاصله دوچنداني وجود دارد، لذا بازانديشي فوري و اقدامات هوشمندانه براي بهسازي محيطي مدارس و حركت به سمت مدارس شاد، از ضرورتي دوچندان برخوردار است.