زمينه‌هاي همكاري جمهوري اسلامي ايران و عراق در مبارزه با تروريسم در راستاي سياست‌هاي كلي نظام

امنيت، مبارزه با ناامني و توسعه در جهان كنوني سه مقولۀ بسيار مهم و حياتي براي دولت‌هاست و به همين دليل انديشمندان به‌لحاظ نظري كوشيده‌اند نسبت بين آن‌ها را تبيين كنند. برقراري اين نسبت در كشورهاي درحال‌توسعه مانند ايران و عراق نيز با توجه به غلبۀ رويكردهاي امنيتي و اولويت آن در توسعه، با دشواري‌هاي بيشتري همراه بوده است. از طرفي خاورميانه منطقه‌اي ژئوپليتيكي است كه مي‌توان وجوه اشتراك مثبت و منفي بسياري در بين كشورهاي آن وجود دارد كه موجب ايجاد فرصت‌ها و تهديدهايي در اين منطقه شده است. چالش‌هاي داخلي منطقه و تهديدهاي بيروني سبب شده منطقۀ خاورميانه در وضعيتي شكننده قرار بگيرد. اما قوّت‌هاي داخلي و فرصت‌هاي بيروني نيز وجود دارد كه زمينه‌هاي هم‌گرايي اين كشورها و توسعه و امنيت در منطقه را فراهم آورده است. كشورهاي ايران و عراق در خاورميانه در مسير هم‌گرايي و روابط متقابل، ظرفيت‌ها و چالش‌هايي دارند كه برخي از آن‌ها در محيط داخلي و روابط بين اين كشورها و بعضي نيز در محيط بيروني منطقه و جهان ريشه دارد. براي رسيدن به هم‌گرايي بايد الگويي براساس اين عوامل داخلي و خارجي طراحي كرد كه ضمن كاهش چالش‌ها به توسعۀ ظرفيت‌ها بپردازد. با توجه به اهميت موضوع در اين پژوهش، زمينه‌هاي همكاري امنيتي جمهوري اسلامي ايران و عراق در راستاي سياست‌هاي كلي نظام بررسي شده است. پرسش پژوهش عبارت است از: زمينه‌هاي همكاري امنيتي در سطوح ملي و بين‌المللي چه تأثيري در برنامه‌هاي مبارزه با تروريسم (منطقه‌اي و بين‌المللي) در جمهوري اسلامي ايران و عراق داشته ‌است؟ در پاسخ به اين پرسش بر اين فرضيه تأكيد مي‏‏‌شود كه اشتراكات مبارزه با تروريسم، از نظر سياسي و امنيتي ايران و عراق باعث نزديك شدن ديدگاه‌هاي سران دو كشور در جهت تدوام هم‌گرايي آن‌ها در حوزه‌هاي مختلف ازجمله مبارزه با تروريسم شده است. براي آزمون اين فرضيه پس از مطالعات تاريخي و نظري لازم ابتدا با بهره‌گيري از روش توصيفي ـ تحليلي، ضمن تبيين «نظريۀ هم‌گرايي»، همكار‌ي دولت‌هاي ايران و عراق درخصوص مبارزه با تروريسم و هم‌گرايي آن‌ها بررسي شده است؛ سپس با تحليل محتواي برنامه‌هاي امنيتي و مبارزه با تروريسم و در نظر گرفتن عملكرد آن‌ها، تلاش شده با واكاوي واقعيت‌هاي ژئوپوليتيكي منطقه، الگوي هم‌گرايي منطقه‌اي طراحي شود.