استفاده از داده هاي سري زماني راداري در تعيين جابجايي سدهاي خاكي (منطقه مورد مطالعه: سد خاكي ماملو)

ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻼش ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ روﺷﯽ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺑﺮاي ﭘﺎﯾﺶ ﺳﺎزهﻫﺎ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از وﻗﻮع ﻓﺎﺟﻌﻪﻫﺎي ﺟﺒﺮانﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ. ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺳﺎزهﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﭘﺎﯾﺶ ﻣﺪاوم اﺳﺖ، ﺳﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛ ﭼﺮاﮐﻪ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺳﺪﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ آنﻫﺎ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺟﺎن و ﻣﺎل اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ و اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻠﯽ در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، اراﺋﻪ روﺷﯽ ﮐﻢﻫﺰﯾﻨﻪ، ﺳﺮﯾﻊ و دﻗﯿﻖ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮﺷﮑﻞ ﺑﺪﻧﻪ ﺳﺪﻫﺎي ﺧﺎﮐﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺑﺪﻧﻪ ﺳﺎزه ﺳﺪ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎي ﺳﻨﺠﺶازدوري از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺪاﺧﻞﺳﻨﺠﯽ راداري ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن ﻣﺸﺎﻫﺪات ﮔﺴﺘﺮده و ﻣﻨﻈﻢ از ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﻣﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ و ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺎزه ﺳﺪ ﻣﻔﯿﺪ واﻗﻊ ﺷﻮد. ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺳﺪ ﺧﺎﮐﯽ ﻣﺎﻣﻠﻮ واﻗﻊ در اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روش اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮآورد ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺑﺪﻧﻪ اﯾﻦ ﺳﺪ، ﺗﮑﻨﯿﮏ ﭘﺮاﮐﻨﺸﮕﺮ داﺋﻤﯽ )PSI( ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، دادهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، دادهﻫﺎي ﺑﺎﻧﺪ C و X ﺳﻨﺠﻨﺪهﻫﺎي Sentinel-1A و CosmoSkyMed-X ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﭘﺮدازش ﺳﺮي زﻣﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺗﺼﺎوﯾﺮ از ﮔﺮاف ﺳﺘﺎرهاي و ﻣﺜﻠﺚﺑﻨﺪي دﻟﻮﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و دو ﻣﺪل ﺧﻄﯽ و ﻏﯿﺮﭘﺎراﻣﺘﺮﯾﮏ ﺑﺮاي ﺑﺮآورد ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل دو ﻣﺪل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدﯾﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺪﻟﯽ ﮐﻪ داراي ﻫﻤﺪوﺳﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﺑﻮد، ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺪل ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﯾﺪ و ﻣﺪل دﯾﮕﺮ ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ. در ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي ﺳﻨﺠﻨﺪه Sentinel-1A ﺳﺪ ﻣﺎﻣﻠﻮ ﻣﺪل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽﻫﺎ، ﻣﺪل ﻏﯿﺮﭘﺎراﻣﺘﺮﯾﮏ و ﺑﺮاي دادهﻫﺎي ﺳﻨﺠﻨﺪه CosmoSkyMed-X ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺪ ﻣﺪل ﺧﻄﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ ﻣﺪل اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﯾﺪ. ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺑﺮداﺷﺖ دادهﻫﺎي زﻣﯿﻨﯽ از ﺳﺪ ﻣﺎﻣﻠﻮ در ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎ دادهﻫﺎي راداري، ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزﯾﺎﺑﯽ دﻗﺖ و اﺛﺒﺎت درﺳﺘﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖآﻣﺪه، ﻧﺘﺎﯾﺞ دو دﺳﺘﻪ دادهي راداري CosmoSkyMed-X و Sentinel-1A ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺪ ﻣﺎﻣﻠﻮ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه و ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ داده ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان RMSE ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي دادهﻫﺎيASCاﯾﻦ دو ﺳﻨﺠﻨﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 0,7703 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ و ﺑﺮاي دادهﻫﺎي DSC ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 0,9551 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻي ﻧﺘﺎﯾﺞ، اﻣﺮﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دﻟﯿﻠﯽ ﺑﺮ درﺳﺘﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ.