رابطۀ پيچيدگي اقتصادي و انتشار دي‌اكسيدكربن در ايران با استفاده از الگوي غيرخطي NARDL

طي دهه‌هاي گذشته، تهديدهاي فزايندۀ گرمايش زمين در ارتباط با تغييرات آب‌وهوايي توجه به گازهاي گلخانه‌اي، به‌ويژه دي‌اكسيدكربن را به‌عنوان عامل اصلي گرمايش زمين به خود جلب كرده است. تأثيرات نامطلوب تغييرات آب‌وهوايي نه‌تنها به محيط‌زيست، بلكه به همۀ بخش‌هاي جامعه و اقتصاد در سراسر جهان آسيب مي‌رساند. پيشرفت‌هاي تكنولوژيكي يكي از عوامل مهمي است كه مي‌تواند مقدار عناصر آلاينده نسبت به‌ميزان توليد اقتصادي در كشورها را كاهش دهد. شاخص پيچيدگي اقتصادي از شاخص‌هايي است كه سطح دانش و مهارت‌هاي موردنياز در توليد را نشان مي‌دهد و معياري براي توسعۀ اقتصادي است. در اين مطالعه ارتباط غيرخطي ميان شاخص پيچيدگي اقتصادي و انتشار دي‌اكسيدكربن با بهره‌گيري از الگوي غيرخطي خودتوضيح با وقفه‌هاي توزيعي در بازۀ زماني 1398-1350 مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج حاصل از الگو حاكي از آن است كه با افزايش پيچيدگي اقتصادي، انتشار دي‌اكسيدكربن 2% كاهش مي‌يابد و با كاهش پيچيدگي اقتصادي، انتشار دي‌اكسيدكربن 12%  و 1% در بلندمدت و كوتاه‌مدت افزايش مي‌يابد. قابل ذكر است كه با توجه به پايين بودن ميزان پيچيدگي اقتصادي در ايران، اين شاخص ضريب كوچك‌تري را نسبت به ساير متغيرها دارد؛ هم‌چنين اثر تكانه‌هاي مثبت و منفي توليد ناخالص داخلي بر انتشار دي‌اكسيدكربن در بلندمدت در ايران متقارن است، درحالي‌كه اثر تكانه‌هاي مثبت و منفي پيچيدگي اقتصادي بر انتشار دي‌اكسيدكربن نامتقارن است. قابل ذكر است اثر تكانۀ منفي پيچيدگي اقتصادي بر انتشار دي‌اكسيدكربن بيش از اثر تكانۀ مثبت پيچيدگي اقتصادي است.