معيارهاي عدالت سياسي در انديشه آيت الله سبحاني

The criteria of political justice in the thought of Ayatollah Sobhani

معيارهاي عدالت يكي از اصليترين اجزاي نظريه عدالت به شمار ميرود، و با توجه به اهميت آن، هدف اين مقاله، جستجوي معيارهاي عدالت سياسي در انديشه آيتالله سبحاني است. با مراجعه به آثار، انديشه و لحاظ منطق انديشه ايشان و روش توصيفي-تحليلي، در فرضيه بر اين امر تاكيد شده است كه نوع تحليل ايشان از مباني كلامي كه امتداد سياسي-اجتماعي دارد، در برداشت معيارهاي عدالت سياسي اثرگذار بوده و رابطهاي معنادار ميان توحيد، نبوت، امامت و عدالت سياسي به وجود ميآيد كه ميتوان آنها را در سه مرحله كسب قدرت، اعمال قدرت و نظارت بر قدرت رصد كرد و به معيارهايي چون برابري در فرصت‌ها و امتيازات، قانونگذاري عادلانه، امكان حضور فعال شهروندان در سياست، شايستهسالاري، رعايت حقوق منتقدان و اقليتها، احساس مسئوليت شهروندان، نظارتپذيري صاحبان قدرت و به رسميت شناختن حق آزادي شهروندان دست يافت. اين مهم تاكنون بررسي نشده است و لذا از اين جهت، داراي نوآوري است.

The criteria of justice is one of the main components of the theory of justice, and considering its importance, the purpose of this article is to search for the criteria of political justice in the thought of Ayatollah Sobhani. By referring to Ayatollah Sobhani's works, thought and the logic of his thought and using the descriptive-analytical method, in the hypothesis of the research, it is emphasized that his type of analysis of the theological foundations that has a political-social extension, in his perception of the criteria of justice is politically effective and there is a meaningful relationship between monotheism, prophethood and imamate on the one hand, and political justice on the other hand, which can be seen in three stages: Gaining power, Exercising power and Monitoring the power. an‎d on this basis, according to criteria such as: equality in opportunities and privileges, fair legislation, the possibility of active participation of citizens in politics, meritocracy, respect for the rights of critics and minorities, the sense of responsibility of citizens, the control of those in power, and the recognition of the right to freedom of citizens. acquired. This issue has not been investigated so far and therefore it is innovative.